Page 151 - Doğadaki Mühendislik
P. 151
Tasar›m ve Yarat›l›fl 149
mizlenir. Böylelikle sürekli olarak oksijen temini için gerekli olan güçlü bir
pompaya da ihtiyaç duyulmaz. Kalp bir tüp fleklindedir ve o kadar a¤›r bir
ritimle çarpar ki, s›çramalardan oluflan de¤ifliklikler onu hemen hemen hiç
etkilemez.
Bilim adamlar› yapt›klar› araflt›rmalar sonucunda pirenin bacak kasla-
r›n›n, asl›nda yapt›¤› büyük s›çray›fllar› gerçeklefltirecek kadar güçlü olma-
d›¤›n› belirlemifllerdir. Pirenin gösterdi¤i s›çrama performans›, as›l olarak
bacaklar›na eklenmifl olan bir tür yay sisteminden kaynaklanmaktad›r. Bu
yay sistemi, "resilin" adl› proteinden yap›lm›fl bir doku sayesinde çal›fl›r. Bu
maddenin özelli¤i gerilerek saklad›¤› enerjinin %97’sini serbest b›rakabilme-
sidir. Bugün piyasadaki en iyi esneyen madde için bu oran %85 kadard›r.
Lastik özelli¤ine sahip bu doku bant fleklinde iki arka baca¤a yerlefltirilmifl-
tir. Pire bacaklar›n› büktü¤ünde en kuvvetli kaslar›yla onu gerer, ve bacak-
lar aç›lmaya bafllad›¤›nda saniyenin binde biri kadar k›sa bir zamanda tüm
enerjisini serbest b›rak›r. Bu sayede ola¤anüstü s›çray›fllar yapabilir.
Pire kadar ilginç bir baflka canl› ise, pirenin üzerinde yaflayan minik böceklerdir. Bu mikros-
kobik canl›lar, pirenin z›rh› and›ran kabu¤unun içinde bar›n›rlar.
Adnan Oktar