Page 31 - Doğadaki Mühendislik

Böceklerin Uçuflundaki Tasar›m 29

Baz› sineklerin kanat ç›rp›fl say›lar› saniyede bine kadar ç›kabilir. Bu ola¤anüstü hareketi sa¤la-
mak için çok özel bir sistem yarat›lm›flt›r. Kaslar do¤rudan kanatlar› de¤il, kanatlar›n birer men-
tefle gibi ba¤land›¤› özel bir tabakay› oynat›r. Bu tabaka (resimlerde belirtilen kitin tabakas›) tek
bir hareketinde kanatlar›n defalarca ç›rpmas›n› sa¤lar.

ca uçufla haz›rlanmas›n› düzenlemekte, kaslar belli bir gerilime ulaflt›klar›n-
da kendi kendilerine büzülmektedir.
Sinekler, ar›lar, eflek ar›lar› gibi baz› böcek türlerinde ise, kanat ç›rpmay›
"otomatik" hale getiren bir sistem vard›r. Bu böceklerde uçuflu sa¤layan kas-
lar, gövdedeki kemiklere do¤rudan ba¤l› de¤ildir. Kanatlar gö¤se bir tür
mentefle ifllevi gören bir eklemle ba¤lan›r. Kanatlar› hareket ettiren kaslar da
gö¤sün alt ve üst yüzeylerine ba¤l› bulunmaktad›r. Bu kaslar büzüldü¤ün-
de de gö¤üs ters yönlerde gidip-gelmekte, böylece de kanatlar afla¤›ya çekil-
mektedir.
Bir grup kas›n büzülmesi otomatik olarak karfl›t bir kas grubunun geri-
lemesine ve daha sonra da kendili¤inden büzülmesine yol açmaktad›r. Yani
bir "otomatik sistem" söz konusudur. Böylece bir kez bafllayan kanat hare-
ketleri, sistemi denetleyen sinirlerden tersi bir uyar›c› sinyal gelmedikçe ke-
sintisiz sürmektedir. 11
Bu haliyle uçufl mekanizmas›, kurulma yoluyla yay› s›k›flt›r›lan bir saatin
çal›flmas›na benzetilebilir. Parçalar öyle yerlefltirilmifltir ki, tek bir hareket,
kanatlar›n çok kolay bir biçimde ç›rp›lmas›n› sa¤lamaktad›r. Burada kusur-
suz bir tasar›m oldu¤unu görmemek imkans›zd›r. Allah'›n kusursuz yarat›fl›,
aç›kça ortadad›r.

Adnan Oktar