Page 33 - Doğadaki Mühendislik
P. 33
Süprüntü sinekleri saniyede 1000 defa kanat ç›rpabilmek için büyük bir enerjiye ihtiyaç duyar.
Bu enerji, karbonhidrat aç›s›ndan zengin bitki özlerinden ald›klar› besinle sa¤lanmaktad›r.
Üstlerindeki sar› ve siyah çizgiler yüzünden ar›lara benzeyen bu böcekler, bu özellikleriyle
sald›rganlar›n dikkatlerinden kaçmay› baflar›r.
makta ve kanat ç›rp›fllar›n›n kald›rma kuvvetine yard›mda bulunmaktad›r. 12
Sinekler havadaki konumlar›n› sabit tutabilmek için de özel bir sistemle
yarat›lm›flt›r. Baz› sineklerin yaln›zca bir çift kanad› vard›r, arka tarafta ise
halter ad›nda topuz biçiminde bir yap› vard›r. Hiçbir kald›rma kuvveti olufl-
turmamas›na ra¤men, bunlar ön kanatlarla birlikte titreflir. Uçufl yönü de¤ifl-
ti¤inde bu uzant›lar hareket etmekte ve böce¤in uçufl yönünden sapmas›n›
önlemektedir. Bu sistem bugün uçaklarda konum belirlemeye yarayan jiros-
kop aletine benzemektedir. 13
Sinek normal bir uçaktan 100 milyar kez daha küçüktür. Buna karfl›n uçaklarda uçufl için
gerekli olan jiroskop ve yapay ufuk gibi karmafl›k cihazlar›n ifllevini gören bir donan›ma
sahiptir. Manevra kabiliyeti ve uçufl teknikleri ise bir uçaktan kat kat üstündür.
Adnan Oktar