Page 274 - Rahman ve Rahim Olan Allah'ın Adıyla
P. 274

Rahman ve Rahim Olah Allah'›n Ad›yla



                    tat alg›lay›c› sinir uçlar›yla birleflirler. Ancak bu flekilde yedi-
                    ¤imiz yiyeceklerin tad›n› alabiliriz. Kuru bir a¤›zla yenen yi-
                    yeceklerin tatlar›n›n al›nmamas› da bu yüzdendir. A¤›zda
                    birbirinden farkl› özelliklere sahip iki farkl› tükürük s›v›s› sal-
                    g›lanmaktad›r. Bunlardan biri karbonhidratlar› çok ince bir
                    flekilde parçalar ve k›smen flekere dönüfltürür. Örne¤in ek-
                    mek bir karbonhidratt›r. E¤er a¤z›n›za bir parça ekmek al›r ve

                    birkaç dakika yutmadan bekletirseniz, parçalanan karbon-
                    hidrat›n fleker tad›n› dilinizde hissedersiniz. Di¤er tükürük
                    s›v›s› ise çok yo¤un bir k›vama sahiptir. Bu yap›flkan s›v› sa-
                    yesinde yemek yerken a¤z›n her taraf›na yay›lm›fl olan yiye-
                    cek parçalar› biraraya getirilerek lokma fleklini al›r. Peki tükü-
                    rük salg›s› olmasayd› ne olurdu? Elbette ki a¤z›m›zdaki kuru-
                    luktan dolay› ne yediklerimizi yutabilir, ne besinlerin tad›n›

                    alabilir, ne de rahatça konuflabilirdik. Kat› hiçbir besini yiye-
                    mez, sadece s›v› olanlarla beslenmek zorunda kal›rd›k. Bu da
                    insan için oldukça zor bir durum olurdu. Üç ayr› salg› bezin-
                    den salg›lanan tükürük, bir yandan yiyecekleri nemlendire-
                    rek yutulmas›n› kolaylaflt›r›rken, di¤er yandan da içerdi¤i
                    kimyasal maddeyle yiyeceklerin içinde vücuda faydal› olan
                    parçalar›n çözünmesini sa¤lar. A¤z›m›z adeta bir kimya labo-
                    ratuvar› gibi çal›fl›r ve yedi¤imiz besinlerdeki niflastay› parça-
                    lar. Tükürükte bulunan ve pityalin ad› verilen enzim bu ifl

                    için özel üretilmifl bir kimyasald›r. Pityalin, niflastay› ayr›flt›-
                    rarak flekere dönüfltürür. A¤›zda yap›lan sindirim sadece
                    kimyasal de¤ildir. Ayn› zamanda difllerin yapt›¤› mekanik bir
                    sindirim de söz konusudur. Bu iki sindirim çeflidi de birbirle-
                    rini tamamlayacak flekilde çal›fl›rlar.





                                                2
                                               7
                                              2 272
   269   270   271   272   273   274   275   276   277   278   279