Page 168 - İnanç Gerçekleri

‹nanç Esaslar›

dir, fakat gerçek olaylardan yar›m saniye kadar gecikmelidir. Benjamin Li-

bet, çal›flmalar›n› beyin ameliyatlar›n›n narkoz verilmeden, yani hastan›n
bilinci tamamen yerindeyken yap›labilmesinden yararlanarak gerçeklefl-
tirmifltir. Libet, deneklerin beyinlerini düflük elektrik ak›mlar›yla uyara-
rak, ellerine dokunuldu¤u alg›s› olufltururken, denekler bu "dokunuflu" ne-
redeyse yar›m saniye önce hissettiklerini söylüyorlar. Benjamin Libet yap-
t›¤› ölçümler sonucunda flöyle bir sonuca varm›flt›r: Normalde tüm alg›-
lar beyne iletiliyor. Burada bilinçalt›nda de¤erlendirilip yorumlan›rken,
ben(lik) hiçbir fleyin fark›nda de¤il. Zihnimizde canlanan, yani fark›na va-
rabildi¤imiz bilgilerse epeyce uzun bir gecikmeden sonra, kortekse -bilin-

cin bulundu¤u bölgeye- gönderiliyor. 49
Ortaya ç›kan sonucu flöyle özetlemek mümkündür: Bir kas hareketi-
ni gerçeklefltirme karar›, bu karar›n fluuruna varmadan önce gerçekle-
flir. Her zaman nörolojik ya da alg›sal bir süreç ile, bizim onu temsil eden
düflüncenin, hissin, alg›n›n ya da hareketin fluurunda olmam›z aras›nda
bir gecikme vard›r. Di¤er bir deyiflle, biz ancak bir karar zaten al›nd›ktan
sonra o karar›n fluurunda olabiliriz.

Prof. Benjamin Libet'in deneylerinde bu gecikme 350 milisaniye ile 500
milisaniye aras›nda de¤iflmektedir, fakat ortaya ç›kan sonuç bu rakamlar-
daki kesinli¤e ba¤l› de¤ildir. Çünkü Libet'e göre bu gecikme oldu¤u süre-
ce -ne kadar büyük ya da küçük olursa olsun, bir saat ya da bir mikro sa-
niye olmas› fark etmeksizin- bizim maddesel olan flu an› yaflamam›z, her
zaman geçmifltedir. Bu her düflüncenin, duygunun, alg›n›n ya da hareke-
tin, biz fluuruna varmadan önce gerçekleflti¤ini gösterir ki, bu da gelece-
¤in tamam›yla bizim kontrolümüz d›fl›nda oldu¤unu ispatlamaktad›r. 50
Prof. Benjamin Libet, di¤er baz› deneylerinde parmaklar›n› ne zaman

hareket ettireceklerinin seçimini deneklere b›rakm›flt›r. Parmaklar›n› ha-
reket ettirme an› beyinlerinden izlenen deneklerin bu karar› almadan ev-
vel, ilgili beyin hücrelerinin faaliyete geçti¤i görülmüfltür. Di¤er bir deyifl-
le kifliye "yap" emri gelmekte, hareketi yapmak üzere beyin haz›rlanmak-
tad›r; kifli ise ancak 0,5 saniye sonra bunun bilincine varmaktad›r. Bir ha-
reketi yapmaya karar verip de sonra yapmakta de¤ildir, kendisi için ön-
ceden belirlenen hareketleri yapmaktad›r. Fakat beyin, bir zaman ayarla-

mas› yaparak insan›n asl›nda geçmiflte yaflad›¤› hissini ortadan kald›rmak-

166