Page 88 - Atom Mucizesi

86 ATOM MUCİZESİ

Tat tı ğı mız Ve Kok la dı ğı mız Mo le kül ler
Tat ve ko ku du yu la rı, in sa nın dün ya sı nı gü zel leş ti ren al gı lar dır. Bu du -
yu lar dan alı nan zevk çok es ki çağ lar dan be ri me rak ko nu su ol muş ve bun -
la rın as lın da mo le kü ler et ki le şim ler ol duk la rı çok ya kın za man lar da keş fe -
dil miş tir.
"Tat" ve "ko ku" de di ği miz kav ram lar, as lın da bir bi rin den fark lı mo le -
kül le rin du yu or gan la rı mız da ya rat tı ğı al gı la rın dan baş ka bir şey de ğil dir.
Ör ne ğin yi ye cek le rin, içe cek le rin, ya da çev re miz de gör dü ğü müz çe şit li
mey ve ve çi çek ko ku la rı nın hep si uçu cu mo le kül ler den iba ret tir. Atom lar bir

yan dan can lı ve can sız mad de yi oluş tu rur ken, di ğer ta raf tan da mad de ye
lez zet ve gü zel lik kat mak ta dır lar. Pe ki ama bu na sıl ger çek leş mek te dir?
Va nil ya ko ku su, gül ko ku su gi bi uçu cu mo le kül ler, bur nun epi tel yum
adı ve ri len böl ge sin de ki tit rek tüy le rin de bu lu nan alı cı la ra ge lir ler ve bu alı -
cı lar la et ki le şi me gi rer ler. Bu et ki le şim bey ni miz de ko ku ola rak al gı la nır. 2-
2
3 cm ’lik bir ko ku al ma za rıy la kap lı bu run boş lu ğu muz da şu ana ka dar ye -
di tip fark lı alı cı tes pit edi le bil miş tir. Bu alı cı lar dan her bi ri ne te mel bir ko -
ku denk dü şer. Ay nı şe kil de in san di li nin ön ta ra fın da da dört fark lı tip kim -
ya sal alı cı var dır. Bun lar da tuz lu, şe ker li, ek şi ve acı tat la rı na kar şı lık ge lir.
İş te tüm du yu or gan la rı mı zın alı cı la rı na ge len bu mo le kül ler bey ni miz ta ra -
fın dan kim ya sal sin yal ler ola rak al gı la nır.
Gü nü müz de tat ve ko ku nun na sıl al gı lan dı ğı, na sıl oluş tu ğu ko nu su
an la şı la bil miş tir, ama bi lim adam la rı ne den ba zı mad de le rin çok, ba zı mad -
de le rin az kok tu ğu, ne den ba zı la rı nın tat la rı nın hoş ve ba zı la rı nın da kö tü
ol du ğu ko nu sun da bir gö rüş bir li ği ne va ra ma mış lar dır.
Bir dü şü ne lim. Hiç bir ko ku nun, hiç bir lez ze tin var ol ma dı ğı bir dün ya -
da da ya şı yor ola bi lir dik. Oy sa ki kah ve ren gi ve sa de ce ken di ne has bir ko -
ku su olan top rak tan yüz ler ce çe şit, hoş ko ku lu ve lez zet li mey ve, seb ze ve
bin ler ce renk, bi çim ve ko ku da çi çek çık mak ta dır. Lez zet ve ko ku kav ra mı -
nı bil me di ği miz için de, bu al gı la ra sa hip ol ma yı is te mek ak lı mı za bi le gel -
mez di. O za man bu atom lar bir yan dan mad de yi oluş tur mak için ola ğa nüs -
tü bir şe kil de bi r a ra ya ge lir ler ken, ne den ay rı ca tat ve ko ku oluş tur mak üze -
re de bir ara ya ge lir ler? Tat ve ko ku nun var ol ma sı in san lar için te mel bir ih -
ti yaç de ğil dir. Ama muh te şem bir sa na tın ürü nü ola rak dün ya mı za apay rı
bir lez zet kat mak ta dır lar.