Page 112 - Tarihi Bir Yalan Kabataş Devri

TARİHİ BİR YALAN: KABATAŞ DEVRİ

Ka nun'da söz edi len tıb bi bil gi le rin bü yük bir bö lü mü bu gün da hi
ge çer li li ği ni ko ru mak ta dır.
Ze ke ri ya Kaz vi ni, Aris to'dan be ri sü re ge len be yin ve kalp le il -
gi li bir çok yan lış dü şün ce yi çü rüt müş tür. Kalp ve be yin le il gi li bil -
gi le ri bu gün kü bil gi le ri mi ze son de re ce ya kın dır.
Ze ke ri ya Kaz vi ni, Ham dul lah Müs tev fi el-Kaz vi ni (1281-
1350) ve İb nü'n-Ne fis'in ana to mi üze ri ne olan ça lış ma la rı mo dern
tıp bi li mi nin te me li ni oluş tur muş tur.
Ali bin İsa'nın üç cilt lik göz has ta lık la rı üze ri ne yaz dı ğı Tez ki -
re tü'l-Keh ha lin fi'l-Ayn ve Em ra zi ha isim li ese ri nin bi rin ci cil di ta ma -
men göz ana to mi si ne ay rıl mış olup çok de ğer li bil gi ler mev cut tur.
Bu eser da ha son ra la rı La tin ce'ye ve Al man ca'ya çev ril miş tir.
Bey ru ni, Ga li le i'den 600 yıl ön ce dün ya nın dön dü ğü nü ka nıt -
la mış, New ton'dan 700 se ne ön ce dün ya nın ça pı nı he sap la mış tır.
Ali Kuşçu, Ay'ın evreleri üzerine önemli çalışmalar yapıp, ko-
nuyla ilgili bir kitap yayınlamıştır. Ay hakkındaki çalışmaları, ken-
disinden sonraki dönemlerde yaşayanlar için yol gösterici olmuştur.
Sabit Bin Kurra, Newton'dan asırlar önce diferansiyel hesabını
keşfetmiştir.
Battani, yaptığı astronomik gözlemlerin doğruluğu, kendisin-
den sonra gelen bilim adamlarını hayran bırakmıştır. 533 yıldız göz-
lemlemiş, Güneş'in Dünya'dan en uzak olduğu mesafeyi doğru ola-
rak hesaplamıştır. Trigonometri üzerine yaptığı çalışmalar ve he-
saplamalarla, matematik alanında öncü olmuştur.
Ebu'l Vefa, ise trigonometriye "sekant-kosekant" terimlerini
kazandırmıştır.
Harizmi, ilk cebir kitabını yazmıştır.
Mağribi, Tuhfetü'l Ada isimli kitabında üçgen, dörtgen, daire
ve diğer geometrik şekillerinin yüz ölçümlerini bulmak için metod-
lar göstermiştir.

110