Page 215 - Risale-i Nur - Mesnevi-i Nuriye

218 MESNEVÎ-Î NURİYE

içindir, inhisar için değildir. Yani, o şeyin gayeleri, zikredilen gayeye
münhasır değildir. Ancak o şeyin Nizam ve İntizam ve sair faydalarına
insanın nazar-ı dikkatini celbetmek için insanlara raci' o faideyi
zikrediyor. Meselâ:

ِ
باسحْل يْ او نسلا د دع اومَلعتل ۞ َلزانم هانردق َّ َ رمقْلاو
ِ
ي ِ
ِ
َ َ َ َ ِّ َ َ َ ُ ْ َ َ َ ُ َ ْ َ َ َ َ
Âyet-i Kerime ile zikredilen faide, takdir-i kamerin binlerce
faidelerinden biridir. Yoksa, takdir-i kamer bu faideye münhasır
değildir. Yani, kamer yalnız bu gaye için değildir. Bu gaye onun
gayelerinden biridir.
İ'lem Eyyühel-Aziz! Cenab-ı Hakk'a mahsus taklidi mümkün
olmayan en bahir Tevhid sikke ve mühürlerinden biri, gayr-ı ma'dud
muhtelif eşyayı basit bir şeyden halketmektir. Evet pek basit olan şu
topraktan binlerce enva', muhtelif nebatat, gayr-ı mütenahî bir Kudret
ile, bir İlim ile, pek büyük bir İttikan, bir sühuletle yaratılmakta olduğu
Tevhidin öyle bir bürhanıdır ki; hem taklidi, hem tenkidi imkân
haricidir.
İ'lem Eyyühel-Aziz! Hayat-ı insaniyenin vezaifinden biri de
kendi cüz'î sıfatlarını şuunatını, Hâlıkın küllî Sıfatlarını, Şuunatını
fehmetmek için bir mikyas yapmaktır. Amma, Âlem-i Âhirette
Haşirdeki Şuunat-ı Azîmesini ve Kıyamette emvatın İhyasıyla ahval-i
umumiyesini fehmetmek için, ancak güz mevsiminin kıyametiyle
baharların haşri, Haşir ve Kıyamet-i Kübrada Hâlık'ın Şuunatına
mikyas olabilir.
İ'lem Eyyühel-Aziz! Müslümanları lehviyat-ı nevmiye mesa-
besinde olan dünya hayatına davet etmekle, Cenab-ı Hakk'ın helâl ettiği
tayyibat dairesinden, haram ettiği habisat mezbelesine teşvik eden
adamın meseli öyle bir sarhoşa benzer ki:
Parçalayıcı arslan ile, ünsiyetli ehlî atı birbirinden tefrik
edemiyor. Sehpa ağacı ile jimnastik ağacını birbirinden ayıramıyor.
Kanlı yarayı kırmızı gülden temyiz edemediği halde, kendisini mürşid
bilerek İrşad ve nasihata çıkıyor.
Esna-yı İrşadda bir adama rastgelir. Zavallı adamın arka tarafın-
da korkunç bir arslan duruyor. Ön tarafında da sehpa ağacı kurulduğu
gibi, her iki yanında da dehşetli yaralar var. Fakat adamcağızın