Page 145 - Tapınak Şövalyeleri
P. 145
asonlu¤un Türkiye'de ortaya ç›k›fl› 19. yüzy›l›n ortalar›na
kadar uzanmaktad›r. Türkiye'de masonluk tarihi konusunda
yap›lan ciddi çal›flmalarda genellikle 5 dönemden söz edilmek-
M tedir. Bunlar›n birincisi "1909 y›l› öncesi" dönemdir. Bu dönem,
Osmanl› ‹mparatorlu¤u içerisinde birtak›m localar›n kuruldu¤u, ancak özellikle Sultan
Abdulhamid'in sistemli çal›flmalar› dolay›s›yla bunlar›n bir türlü toparlanamad›klar›
dönemi kapsamaktad›r. Mason localar› bu dönemde d›fla ba¤›ml›d›r ve yönetim meka-
nizmalar› da yabanc› localar taraf›ndan belirlenmektedir.
Türk masonlu¤unun ikinci dönemi "1909-1935 y›llar› aras›"n› kapsar. 31 Mart (13
Nisan 1909) ayaklanmas›n›n ard›ndan Abdulhamid'in tahttan indirilmesi ile bafllayan
bu dönemde masonlar siyasi iktidar› ele geçirmifltir. Yurt d›fl›ndan yönetilen mason lo-
calar›, halktan gelen tepkiyi hafifletmek amac›yla göstermelik olarak ilk kez milli bir
kimli¤e bürünmüfllerdir. Bu dönemin bafllar›nda masonlar›n kontrolündeki ‹ttihat Te-
rakki Cemiyeti ön plana ç›km›flt›r.
Üçüncü dönem "1935-1948 y›llar› aras›" dönem olarak bilinir. 1935 y›l›nda Ata-
türk'ün, kökü d›flar›da ve zararl› kurulufllar oldu¤unu söyleyerek localar› kapatmas›
üzerine masonluk Türkiye'de "uyku" dönemine girmifltir. Ancak bu 13 senelik uyku dö-
neminde masonlar faaliyetlerini Halkevleri'nde sürdürmüfllerdir.
Türkiye'de masonlar›n örgütlenmeleri "1948-1966 y›llar› aras›"nda yeniden can-
lan›r, ancak masonlar bu dönemde Frans›z ve ‹skoç ritleri paralelinde ikiye bö-
lünmüfllerdir.
Son dönem olarak da kabul edilen ve "1966 y›l› ve sonras›"n› kap-
sayan dönemde masonlar, bölünüp iki farkl› çat› alt›na girdikten
sonra, faaliyetlerini sürdürmeye devam ederler. Günümüzde
de hala bu durum geçerlidir.
143