Page 30 - Protein Mucizesi
P. 30
28 PROTEİN MUCİZESİ
nuz koltuğa, bedeninizden çiçeklerinize kadar her varlık
atomlardan oluşur. Ancak atomların farklı şekillerde grup-
lanmaları ve organize olmaları ile, canlı ve cansız maddeler
birbirlerinden tamamen ayrılırlar.
Ünlü Molecular Biology of the Cell (Hücrenin Moleküler
Biyolojisi) isimli kitapta proteinlerin: “kimyasal açıdan, bili-
nen en kompleks, fonksiyonel ve ileri derecede gelişmiş
moleküller” oldukları belirtilir. 5
Proteinler, canlılığı oluşturan dört büyük ana molekül
grubundan biridir. Bir insanın ağırlığının yaklaşık yarısı
proteindir. (Diğerleri nükleik asitler, lipidler ve karbonhid-
ratlardır.) Her molekül grubunda atomlar farklı şekillerde
dizilmişlerdir. Bu sayede farklı özellikler kazanırlar ve bu
özelliklerine göre görevler üstlenirler.
Proteinler hemen her yerde görev alırlar. Örneğin, hüc-
re zarı proteinlerle birlikte işlevsellik kazanır. Proteinlerin
bilgisinin bulunduğu DNA ise, yine kontrol ve bakım iş-
lemleri yapan proteinler olmadan bir işe yaramayacaktır.
Moleküllerdeki atomların düzeni o kadar hassas ve
önemlidir ki, çok kısa bir anda, tek bir protein molekülü-
nün atomlarının gerektiği gibi düzenlenmemesi durumun-
da vücutta onarılmaz hasarlar oluşabilir. Örnek olarak gör-
me olayını ele alabiliriz. En gelişmiş kameradan bile çok da-
ha üstün bir teknolojiye sahip olan gözde, görme olayının
gerçekleşmesi için birçok protein görev yapar. Tıpkı kame-
rada görüntünün oluşmasından sorumlu olan birçok parça-
nın görev yapması gibi. Bu parçalardan birinin bozuk ol-
ması, kamerada görüntünün oluşmasını engelleyecektir ve-
ya bozuk olmasına neden olacaktır. Aynı şekilde görme iş-
leminde görev alan birçok proteinden bir tanesinin bile ge-
rekli moleküler yapıya sahip olmaması durumunda, görme