Page 37 - Doğadaki Mühendislik

Harun Yahya (Adnan Oktar)
yumurta bırakmak için uygun bir ağaç gövdesi bulan bireyler de fero-
mon salgılayarak, koloninin diğer bireylerinin buraya toplanmasını
sağlarlar. 12
Feromonların böcekler üzerinde ne kadar etkili olduklarını görmek
için ateş karıncalarını örnek verelim. Ateş karıncaları iğnelerini yere
sürerek arkalarındaki koloni üyelerine kendilerini takip etmeleri için
koku izi bırakırlar. Konunun uzmanlarından Harvard Üniversite-
si'nden E. O. Wilson bu kokunun etkisi ile ilgili olarak şöyle demiştir:
"Karıncanın bıraktığı 1 miligramlık bir iz feromonu, bir koloniyi dünya-
nın etrafında üç kere dolaştırabilir." 13
Feromonların bu mükemmel etkisi düşünüldüğünde birarada ya-
şayan böcekler için ne kadar önemli oldukları hemen anlaşılacaktır.
Özellikle bir tehlike anında haberleşme sistemindeki herhangi bir ak-
saklık yaşanması önemli sorunlar yaratabilecektir. Tehlike anlarında
salgılanan feromonlar tüm koloniyi alarma geçirecek niteliktedir.
Uçucu özellikte ve kısa süreli etkili olan alarm feromonları birçok
türde aynıdır. Herhangi bir tehlike durumunda karıncalarda vücudun
son kısmındaki bezlerden, balarılarında iğne bezlerinden, diğer bazı
böcek türlerinde ise ağız bölümlerinde bulunan bezlerden feromon
salgılanır. Karıncalar saldırma amaçlı toplanmalar için de alarm fero-
monu salgılarlar. Feromon koloninin biraraya toplanmasını ve çok sa-
yıda bireyin savunmaya katılmasını sağlar.
Örneğin bazı yaprak biti türlerinin böcekler tarafından saldırıya
uğradıklarında salgıladıkları alarm feromonu, yakınlarda beslenmek-
te olan diğer yaprak bitlerinin uzaklaşmasına yol açar. Yaprak bitleri,
kendilerini alarma geçiren bu kimyasal salgıları antenlerinin üzerin-
deki özel duyargalar sayesinde algılar.
Bundan başka termitler de yaptıkları tümseklerde bir yarık fark et-
tiklerinde alarm yerine geçen bir koku yayarak diğer termitleri deliğin
bulunduğu yeri tamir etmeleri ve saldırılara karşı yuvayı korumaları
için çağırırlar.
35