Page 30 - Türkiye için Milli Strateji
P. 30
n TÜRK‹YE ‹Ç‹N M‹LL‹ STRATEJ‹ n
Araplar›n suyunu gasp eden ve bu nedenle de onlarla sürekli bir su kavga-
s› içinde olan ‹srail'i baflka yönlerden de rahatlatacakt›. Kudüs'teki ‹brani
Üniversitesi profesörlerinden Hillel Shouval durumu flöyle özetliyord u :
Türkiye Suriye'ye daha fazla su verirse, Suriye de Ürdün'e Yarmuk ›rma¤›n-
dan daha fazla su ak›tabilecek. Ürdün'ün sulama imkanlar› art›nca da Ghor
kanal›ndan Filistinlilere y›lda yüz milyon metreküp su sevketmesi mümkün
olacak. Türkiye'nin bu süreçte oynayaca¤› dolayl› rol budur. 6
Hürriyet yazar› Zeynep Gö¤üfl, ‹srailli uzmanlarla yapt›¤› görüflmelerin
a rd›ndan bu tehlikenin fark›na varm›fl ve henüz 1993 Ekiminde flu sat›rlar›
y a z m › fl t › :
Türkiye üzerindeki su bas›nc› bir süredir hissedilir biçimde art›yor. ‹srail,
özellikle Filistin'le bar›fl sürecinin bafllamas›ndan bu yana, F›rat'›n sular›n-
dan Suriye'nin daha fazla yararland›r›lmas›n› istedi¤i izlenimini uyand›r›-
y o r. ‹srail-Suriye bar›fl pazarl›¤›nda F›rat'›n sular› da bir kart olarak masaya
gelebilecek. ‹srailliler, Suriyelilerden baflka alanlarda taviz koparabilmek
için 'F›rat'›n sular›ndan daha fazla yararlanman›z için sizin taraf›n›z› tutuyo-
ruz' diyebilecekler. 7
1993'te "ihtimal" olarak gözüken bu tehlike, ‹srail-Suriye bar›fl›n›n ufuk-
ta gözüktü¤ü 1995'te gerçe¤e dönüflmeye bafllad›. ‹srail'in Suriye ile olan
flörtü, "Türkiye formülü"nü yeniden gündemin zirvesine oturttu. Ancak
‹srail, yine kendisini perde arkas›nda tutmak istiyordu. Bu nedenle, Suriye,
1995'in son günlerinde arkas›na Araplar› alarak ata¤a geçti. Önce 27 Aral›k
1995'te fiam'da bir Arap zirvesi yap›ld› ve Türkiye'yi su konusunda uyaran
bir deklarasyon yay›nland›. Bir kaç gün sonra da Suriye Türkiye'ye ayn›
konuda bir nota gönderdi. Yüzeysel bir bak›fl, di¤er Arap ülkelerinin deste-
¤ini arkas›nda bulan Suriye'nin Türkiye'ye karfl› harekete geçti¤i yoru m u
y a p a b i l i rdi.
Oysa Suriye'ye cesaret veren güç, yaln›zca di¤er Arap ülkeleri de¤ildi.
Haf›z Esad, her fleyden önemlisi, ‹srail'den ve onun lobilerinden destek bu-
l u y o rdu. Fatih M. Y›lmaz, 3 Ocak 1996 tarihli Milliyet'te yay›nlanan "Suri-
ye-‹srail Gizli Su ‹ttifak›" bafll›kl› haberinde flunlar› yazm›flt›:
F›rat'›n sular›n›n paylafl›m› konusunu baz› Arap ülkelerini de arkas›na ala-
rak son günlerde sürekli gündeme getiren ve Türkiye'yi köfleye s›k›flt›rmaya
çal›flan Suriye'nin bu girifliminin arkas›nda ‹srail'in de bulundu¤u belirtildi.
18