Page 616 - Üst Akıl İngiliz Derin Devleti'nin İç Yüzü 1. Cilt

614

Görüşmeler Başlıyor

Kurtuluş Savaşı'ndan galip çıkan yeni Türk Devleti'ni Batılı devletle-

rin tanıması gerekiyordu. Tanıdılar da; birisi hariç: İngiltere.

İngiltere'nin bu tutumu, savaş sonrasında yapılan Lozan Görüşme-
leri'ne de yansımış ve Londra yönetiminin Türkiye'ye egemen ve eşit bir
devlet olarak davranmaması, görüşmelerin birçok kez tıkanmasına, hatta
Şubat 1923'te askıya alınmasına neden olmuştur. 309

Lozan'da Musul meselesi oturumları son derece gerilimli bir ortam-

da gerçekleşmişti.
İngiltere Başbakanı Bonar Law ve İngiliz Sömürge Bakanlığı,

Lozan'daki görüşmeleri İngiltere adına yürüten Lord Curzon'a gönder-
dikleri telgraflarda, görüşmelerin sekteye uğratılmadan yürütülmesini ve
Türk tarafının muhakkak ikna edilmesini telkin etmekteydi. Sömürge

Bakanlığı o konjonktürde, petrol gelirlerinin %20'si karşılığında Türk
Hükümeti'nin Musul vilayetindeki taleplerinden vazgeçeceğine inan-
maktaydı. 310

Görüşmeleri Türkiye adına yürüten İsmet İnönü ve yardımcısı Rıza
Nur, Musul'un Türkiye'nin bir vilayeti olduğunu, burada yaşayan tüm
Kürtlerin Türk vatandaşı olduğunu savunmuştur. TBMM heyeti Türk

tezini siyasi, tarihi, etnografik, coğrafi, ekonomik ve askeri açılardan
detaylıca izah etmiştir.

İsmet Paşa bir konuşmasında şu ifadeyi kullanmıştır:

Büyük Meclis Hükümeti, Türklerin olduğu kadar Kürtlerin de hükü-
metidir. Büyük Millet Meclisi'nde Kürtlerin de temsilcileri bulun-
maktadır. Kürt halkı ve Meclis'teki temsilcileri, Musul vilayetinde
oturan kardeşlerini anayurttan ayırmaya razı değillerdir. 311

ÜST AKIL İNGİLİZ DERİN DEVLETİNİN İÇYÜZÜ