Page 28 - Türkiye'nin Geleceğinde Osmanlı Vizyonu

Türk-‹slam ahlak›n›n getirdi¤i adalet sistemi, Osmanl›
Devleti'ni ça¤dafl devletlerden kat kat üstün k›lan temel özel-
liklerden birisi idi. Osmanl›lar›n yaflamaktan fleref duyduklar›
‹slam ahlak›, onlara kendi aleyhlerine olsa bile adaleti emre-
diyordu. Nisa Suresi'nde bildirilen bu ahlak özelli¤i, Osman-
l›'n›n ve tüm Müslümanlar›n üstün adalet anlay›fl›n›n da temel
tafl›d›r:

Ey iman edenler kendiniz, anne baban›z ve yak›n-
lar›n›z aleyhinde dahi olsa Allah için flahidler
olarak adaleti ayakta tutun. (Onlar) ister zengin
olsun, ister fakir olsun; çünkü Allah onlara daha
yak›nd›r. Öyleyse adaletten dönüp heva(tutku)la-
r›n›za uymay›n. (Nisa Suresi, 135)

Türklerin ele geçirdikleri topraklarda, bu düflünce ve
inançla, adaletli, flefkatli, merhametli, ›rk ve kabile taassubun-
dan uzak bir siyaset izlemeleri, Türk idaresinin pek çok ülke
taraf›ndan bir kurtar›c› olarak karfl›lanmas›na sebep oldu.
Din ve vicdan hürriyeti, bütün Türk devletlerinde oldu-
¤u gibi, Osmanl› Devleti'nde de titizlikle uyguland›. Osman-
l› topraklar›nda kilise, havra ve camiler yan yanayd›. Bu neden-
le baflta Katolik Avrupa'n›n kat› bask›lar›na maruz kalan Orto-
doks Balkan halklar› olmak üzere pek çok halk, birçok kez, H›-
ristiyan yöneticiler yerine Müslüman Türk idarecilerin yöneti-
mi alt›nda yaflamay› tercih ettiler. Sadece H›ristiyanlar de¤il,
XV. yüzy›l›n sonlar›nda ‹spanya'daki Yahudiler de kitleler ha-
linde, adaletinden ve kendilerine sa¤layaca¤› din hürriyetin-
den emin olduklar› Osmanl› yönetimine s›¤›nd›lar.
Önemli tarihçilerimizden Prof. Dr. ‹smet Miro¤lu, Ta-

OSMANLI V‹ZYONU
26