Page 80 - Kavimlerin Helakı
P. 80
78 KAV‹MLER‹N HELAKI
Hz. Hud, Ad Kavmi'ni uyar›rken onlara flöyle demiflti:
Siz, her yüksekçe yere bir an›t infla edip (yarars›z bir fleyle) oyalan›p
e¤leniyor musunuz? Ölümsüz k›l›nmak umuduyla sanat yap›lar› m›
ediniyorsunuz? (fiuara Suresi, 128-129)
Sabwah'ta bulunan yap›lar›n bir baflka dikkat çekici özelli¤i de gös-
teriflli sütunlard›. Yemen'deki birçok flehirde sütunlar, kare fleklinde ve
yekpare olarak yap›lm›fllard›. Sabwah'tan ç›kart›lan sütunlar ise bölgede
bulunan di¤er flehirlerin sütunlar›na hiç benzemiyordu; bunlar yuvarlak
yap›l›yd›lar ve diziliflleri de dairesel flekildeydi. Sabwah Halk›, atalar› Ad
Kavmi'nin mimari tarz›n› miras olarak alm›fl olmal›lard›. MS 9. yüzy›lda
yaflam›fl Bizans ‹stanbul Baflpiskoposu Photius, günümüzde kaybolmufl
eski Yunan yaz›tlar›n›, özellikle Agatharacides'in (MÖ 132) yazd›¤› K›z›l-
Deniz Hakk›nda isimli kitab› kullanarak, Güney Araplar› ve onlar›n ticari
faaliyetleri hakk›nda birçok araflt›rma yapm›flt›. Photius bir yaz›s›nda
flöyle diyordu: "fiu söyleniyor ki onlar (Güney Araplar) üzeri gümüfl ve al-
t›nla kapl› birçok sütunlar infla etmifllerdi. Bu sütunlar›n yerlefltirilifli de
görülmeye de¤erdi." 24
Photius'un bu ifadesi, do¤rudan Hadramilere iflaret etmese bile, bu
bölgede yaflayan halklar›n zenginli¤ini ve mimari alan›ndaki geliflmiflli¤i-
ni göstermesi bak›m›ndan dikkate de¤erdir. Yunanl› klasik yazarlar Pliny
ve Strabo da bu flehirlerden "çarp›c› güzellikte tap›naklar ve saraylarla be-
zeli" yerler olarak bahsetmektedirler.
Bu flehirlerin sahiplerinin Ad Kavmi'nin torunlar› oldu¤unu düflün-
dü¤ümüzde Kuran'daki, Ad Kavmi'nin yurdunu "sütunlar sahibi ‹rem"
(Fecr Suresi, 7) olarak tan›mlamas›n›n nedeni aç›kça anlafl›lmaktad›r.
Ad Kavmi'nin P›narlar› ve Bahçeleri
Günümüzde Güney Arabistan'a seyahat eden bir kiflinin en s›k kar-
fl›laflaca¤› fley, genifl çöl alanlar› olacakt›r. fiehirlerin ve sonradan a¤açlan-
d›r›lm›fl bölgelerin d›fl›nda kalan yerlerin ço¤u kumlarla kapl›d›r. Bu çöl-
ler, yüzlerce belki de binlerce y›ld›r burada bulunmaktad›rlar.