Page 278 - Gizli El Bosna'da

276 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA

birbirlerinin çok yak›n›nda yaflamak zorundayd›lar. Kurtulan esirlerden biri
“Yatabilmek mümkün de¤ildi. Ayakta uyumak zorundayd›n›z. Uyudu¤u-
nuzda da yan›n›zdakinin üzerine y›¤›l›p kal›yordunuz” diyerek bu durumu
aç›kl›yordu. Vücutlar› tamamen tükenmifl incecik kalm›fllard›... Tutuklular ara-
s›nda karaci¤er iltihab› ve di¤er hastal›klar h›zla yay›l›yordu. Bir Müslüman
yetkili buras› hakk›nda flunlar› aktar›yordu: “Kamptaki yaflam flartlar›n› anla-
tay›m; tutuklular kamptaki bütün otlar› yemifller. Omarska’da her gün 12 ve-
ya 16 kifli ölüyor. Yeni getirilen tutuklulara ilk alt› gün hiç yiyecek verilmi-
yor. Kamp› ziyaret etmek, yard›m götürmek mümkün de¤il. Tutuklularla il-
gili en ufak bir t›bbi ifllem yok ve üçte ikisi aç›k havada tutuluyor. Kald›kla-
r› yer sadece aç›k bir çukur. Ya¤mur ya¤d›¤› zaman dizlerine kadar çukura
bat›yorlar”... Müslüman yard›m kuruluflu Merhamet’ten bir yetkili de duru-
mu, “Cesetler y›¤›l›yor. Yiyecek yok. Nefes almaya hava yok. Tedavi olmaya
ilaç yok. Çukurun etraf›ndaki çimenler bile tüketilmifl, biz ö¤rendi¤imizde
küçük dilimizi yutacakt›k.” diye anlat›yordu. 27

Toplama kamplar›nda Müslüman tutuklular kaz›klara geçirilerek, bafl-
lar› demir testerelerle kesilerek, bo¤azlar›nda b›çakla delik aç›larak, üzerine
benzin dökülüp diri diri yak›larak, zehirli gazlarla bo¤ularak, elektrikli mat-
kaplarla gö¤üsleri delinerek, aç b›rak›lm›fl çoban köpeklerine yedirilerek, ka-
p›lara çivilenerek, üzerlerinden tanklarla geçilerek ya da kurfluna dizilerek öl-
dürülüyorlard›. ‹nsanlar husyelerinden motorsiklete ba¤lan›p çekiliyor, zorla
kum yutmaya, motor ya¤› içmeye zorlan›yor, yaral› tutuklular›n vücutlar›n-
dan kesilen eti yemek zorunda b›rak›l›yorlard›. K›sacas› vahflet bu kamplar›n
ayr›lmaz bir parças› haline gelmiflti. Gutman'›n kitab›nda yer verdi¤i tan›kl›k-
lardan baz›lar› flu flekildedir:

Kurbanlara devaml› vuruluyordu. Kafalar›na, boyunlar›na, omuzlar›na, s›rt-

Soldaki resimde S›rp toplama kamplar›ndaki zulüm, sa¤da ise 2. Dünya Sava-
fl›'ndaki Nazi kamplar›ndan bir görüntü görülmektedir. Bu görüntülerdeki benzer-
lik, S›rp zulmünün boyutunu gözler önüne sermektedir.