Page 108 - Sosyal Silah Darwinizm

106

az› ilaç firmalar›n›n Afrika, Do¤u Avrupa, Asya ve Güney
Amerika ülkeleri vatandafllar› üzerinde yeni ürettikleri
ilaçlar› denedikleri ve bu deneyler esnas›nda ahlak ve mes-
lek kurallar›n›n ihlal edildi¤i bilinen bir gerçektir. Bunun geçti¤imiz
y›llarda ortaya ç›kan örneklerinden biri dünyaca ünlü bir ilaç firmas›
taraf›ndan gerçeklefltirilen bir uygulama oldu. 1996 y›l›nda Nijerya'n›n
Kano flehrinde yaflayan 10 yafl›nda ve sadece 18.5 kilo a¤›rl›¤›ndaki
küçük bir k›z, menenjitten dolay› korkunç a¤r›lar çekiyordu. Söz ko-
nusu Amerikan ilaç firmas›n›n kurdu¤u kampta henüz izni al›nmam›fl
bir antibiyotik çocuklar üzerinde deneniyordu. Denenen ilaç, bu firma
için çok önemliydi; borsa analizlerinde, öngörülen tüm kullan›m alan-
lar› için izin al›nmas› halinde, ilac›n flirkete her y›l 1 milyar dolar geti-
rece¤i tahmininde bulunuluyordu. Deneyler için Amerika'da hasta bu-
lamayan flirket, Kano'ya gelmiflti. Küçük k›z bu firman›n uzmanlar› ta-
raf›ndan bir tür kobay olarak kullan›ld›.
Doktorlar, küçük k›za günde 56 miligram bu ilaçtan vermeye bafl-
lad›lar. ‹laca bafllad›ktan bir gün sonra küçük k›z öldü. Washington Post
gazetesi yapt›¤› araflt›rmalar neticesinde, Afrika, Asya, Do¤u Avrupa
ve Güney Amerika'da ticari ç›kar amac›yla yürütülen ilaç denemeleri-
nin giderek yayg›nlaflt›¤›n› gösterdi. Baz› Amerikan firmalar›, Ameri-
kan G›da ve ‹laç Dairesi'nin s›k› kurallar›ndan kaçmak için bu ülkeler-
deki doktorlarla ifl birli¤ine gidiyor ve on binlerce Üçüncü Dünya ül-
kesi vatandafl›n› deneylerde kullan›yorlard›. Nijerya'daki menenjit de-
neyinde oldu¤u gibi, söz konusu firman›n sözcüleri deneylerin gerek-
li izinler al›narak gerçekleflti¤ini söylese de uzmanlar olay›n birçok ba-
k›mdan t›p ahlak›na ve geçerli kurallara s›¤mad›¤›n› belirttiler. Örne-
¤in bu tür deneylerin genelde en az 1 y›l sürmesi gerekirken Nijer-
ya'daki deney sadece 6 hafta sürmüfltü. Öte yandan Amerika'da me-
nenjit hastalar›na, ilaçlar genellikle etkisini çok çabuk gösteren damar

Sosyal Silah Darwinizm