Page 47 - Portrait Painting
P. 47
หมุดหมายของ
“จิตรกรรมภาพคน”
ึ
การเขียนภาพคนหรือภาพเหมือน คือเขียนให้เหมือนตัวจริงว่าเป็นใครหน้าตาเป็นอย่างไร ซ่งสามารถ
ั
พบเหนไดทว ๆ ไป ใช้เทคนิคและวิธีการหลากหลาย ผู้วาดภาพมีความชานาญแต่ยังขาดบุคลิกภาพของผู้วาด
�
่
็
้
ขาดรูปแบบ (Style) ของศิลปินท่านอื่น ๆ ที่เราเคยเห็นตามประวัติศาสตร์ศิลปะ และข้าพเจ้าขอเรียกภาพ
ี
ี
ื
คนเหมือนหรือภาพเหมือนกลุ่มน้ว่า “ระดับท่ 1” ต่อมาเม่อมีรูปแบบ (Style) แบบกรรมวิธีทางเทคนิคเป็น
ของตนเด่นชัดและเป็นการสร้างสรรค์ข้นใหม่ “Creative” ซ่งตัวแบบภาพเขียนจะบ่งช้ได้ชัดเจนว่าใครเป็น
ึ
ึ
ี
ผู้วาดหรือสร้างสรรค์ อีกทั้งยังไม่เหมือนใครและไม่มีใครเหมือน "เป็นภาพเหมือนบุคคลที่แสดงตัวตนของ
ึ
้
ั
ิ
ั
ิ
�
ื
ั
้
ี
ู
ผ้สร้างนนเอง" ซ่งกว่าจะมาถึงระดบนได้ศลปินต้องทางานอย่างหนกและต่อเน่องยาวนานท้งความคด
ั
การกระท�า และชี้วัดจากตัวผลงานที่ปรากฏเท่านั้น ไม่นับบุคลิกภาพในฐานะบุคคลคนหนึ่ง และดูเหมือน
ิ
ว่าน่คือจุดสูงสุดของจิตรกรรมภาพคนหรือภาพเหมือนในประเทศไทย และหยุดน่งอยู่มายาวนานอยู่ภายใต้
ี
แนวคิดที่ว่า “ศิลปะ คือตัวตน” ของศิลปินผู้สร้างสรรค์ คือเมื่อมีรูปแบบ Style เป็นของตนแล้ว มีตัวตน
เป็นที่จดจ�าแล้ว มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว (ก็ยังคงอยู่ภายใต้กรอบแนวคิดดังกล่าว) ข้าพเจ้าขอเรียกภาพคน
เหมือนกลุ่มนี้ว่า “ระดับที่ 2”
ิ
ข้าพเจ้ามีข้อสังเกตเพ่มเติมหลังจากการเขียนจิตรกรรมภาพคนเหมือนหรือภาพเหมือนมาอย่างต่อเน่อง
ื
�
�
ึ
ในระยะเวลาหน่งจนเป็นท่จาถึงอัตลักษณ์เฉพาะตัว (Style) แล้ว.... ว่า “ทาอย่างไรให้จิตรกรรมภาพคนเหมือน
ี
หรือภาพเหมือนได้แสดงตัวตนและเอกลักษณ์ของผู้เป็นแบบบุคคลนั้น ๆ คือมีบุคลิกภาพภายใน อุปนิสัย
อัตลักษณ์ส่วนตัว คือเป็นภาพบุคคลที่ “เสมือน” ทั้งกายภาพและนามธรรมมากกว่าการแสดงตัวตนของผู้
วาดภาพหรือผู้สร้าง “ศิลปะ คือตัวตน ยังคงอยู่แต่เปลี่ยนจุดมุ่งหมายไป” และจากสมมุติฐานนี้จึงมีความ
เป็นไปได้ว่าผู้สร้างสรรค์ต้องลดตัวตน สละตัวตนในรูปแบบ (Style) และเทคนิควิธีการท่ชานาญเฉพาะตัวลง
�
ี
ื
ุ
ิ
ึ
ิ
่
ิ
ิ
(อาจเป็นการยดตด) เพอเข้าถงตวตนของ “แบบบคคล” และแสวงหาหรือประดษฐ์คดค้นกรรมวธีทาง
ึ
ั
เทคนิคอย่างเฉพาะเจาะจง เพื่อแสดงความหมาย (เทคนิควิธีการกลายเป็นสื่อ) ของแบบบุคคลนั้น ๆ และ
ิ
ไม่มีตัวตนของแบบบุคคลใดจะเหมือนกัน เพราะมนุษย์แตกต่างกันทุกคน และส่งท่ผู้สร้างสรรค์จะได้รับ
ี
โดยตรงก็คือองค์ความรู้ใหม่ ๆ จากการเรียนรู้ การค้นคว้าเพื่อแสดงออก, ลดละตัวตนที่ยึดถือเพื่อรู้จักและ
ึ
ื
�
เข้าใจผู้อ่น ซ่งนาไปสู่เสรีภาพในชีวิตด้วย และประเด็นส�าคัญคือ “เราเจริญก้าวหน้าอย่างปัจจุบันได้อย่างไร
?” มนุษย์นั้นส่งผลต่อความรู้และสติปัญญา ศิลปะวิทยาการ จากอดีตสู่ปัจจุบันทั้งในระดับสากลของโลก,
ิ
ั
ระดับประเทศ, ระดับภูมิภาค หรือแม้แต่ระดับท้องถ่นก็ตาม น่นหมายความว่า มนุษย์ส่งผลต่อแรงบันดาลใจ
ี
อุดมคติ เป็นแบบอย่าง เป็นครู และปูชนียบุคคลท่ควรเคารพเรียนรู้ “มนุษย์จึงเป็นอุดมคติของมนุษย์เอง”
และน่าจะเป็นใจความส�าคัญเกินกว่าศิลปินผู้เขียนภาพเหมือนบุคคลจะละเลย
46 | จิตรกรรมภาพคน PORTRAIT PAINTING