Page 213 - Giuakhimualuuhoangdo
P. 213
Lê Văn Ngăn-Thơ như chiếc bóng cuối
chân trời
Phạm Phú Phong
Mỗi khi có cố gắng về phong cách là có công việc làm thơ.
Mallarmé
Một trong những người cách tân thơ Việt tài danh là
nhà thơ Lê Đạt đã có tập thơ khá nổi tiếng thể hiện quan
niệm nghệ thuật của mình là Bóng chữ (1994), và từng nêu
rằng: “Nói rõ chữ nếu không có nghĩa đơn thuần là âm thanh
và chữ không có cảm xúc là chữ chết, song trái lại, cảm xúc
mà chữ bất cập thì cũng không phải là thơ”. Lê Văn Ngăn
(1943-2015) không lý luận, giải thích mà bằng thực tiễn sáng
tạo, cũng cùng khuynh hướng sáng tạo thế giới hình tượng
nghệ thuật thông qua cái bóng đặc sắc của nó. Hầu như sự
nghiệp thơ ca của anh, ngoài một số thơ in báo, anh chỉ có
hai tập thơ đều có nhan đề xoay quanh cái bóng đó: Vào
một thời im bóng (1974) và Viết dưới bóng quê nhà (2008).
Thông thường, người ta lấy một bài thơ tâm đắc nhất, thể
hiện tập trung chủ đề để làm nhan đề cho cả tập. Nhưng với
Lê Văn Ngăn, cả hai tập thơ đều không có bài nào có nhan
đề như thế, thậm chí, đọc lại cả tập thơ tinh tuyển vào
những ngày cuối cùng của anh trên giường bệnh, chỉ có năm
mươi bài, đã có gần bốn mươi lần anh nhắc đi nhắc lại từ
này như luôn có sự hiển hiện khả thị: bóng hình, bóng dáng,
bóng người, bóng ngày, bóng đêm, bóng thời gian… mà
nhiều nhất là bóng tối. Đọc thơ, có thể nhận ra, hầu hết thơ
200