Page 335 - Di san van hoa An Duong

tạ ra về, từ đấy phu nhân có thai. Vào ngày 10 tháng 10 năm Tân Tỵ, sinh ra Ngài
Đỗ Công Nghị, tướng mạo khôi ngô khác thường. Năm 16 tuổi, Ngài đã tinh thông
kinh sử và quyết chí đỗ đạt, khoa bảng. Năm 20 tuổi, Ngài thi đỗ văn học và được
bổ làm quan Trung Thị lang trong triều, năm sau thăng làm Phó Đô Ngự sử. Thực

hành công việc có nhiều thành tích, vua Cao Tông rất yêu mến và đặt cho Ngài
tên là Công Hoằng, tỏ ý ví như tài đức của Công Tôn Hoằng, một bậc đại thần đời
Hán thời xưa. Đương lúc bấy giờ trong nước trộm cướp nổi lên như ong, vua

phong cho Ngài làm Thảo khấu Tướng quân kiêm Tri Hải phòng, Phó Tổng thống,
mang quân đi tuần tiễu vùng cửa bể. Ngài về Đồng Giới và lập đồn để trấn giữ,
dẹp đạo tặc và giặc giã ở nơi đây.

Năm Mậu Thìn, chúa nước Chiêm Thành là Bố Trì đem quân xâm chiếm

nước ta, giết quan Tri châu là Đỗ Thanh. Được tin đó, Ngài chỉ huy vài trăm chiến
thuyền tiến thẳng về Nghệ An. Giặc Bố Trì bị Ngài đánh bại, phải chạy về nước.
Sau khi thắng trận, Ngài phủ dụ yên dân rồi mang quân về Đồng Giới đóng giữ.

Biết tin thắng trận, vua phong Ngài là Bình khấu Đại Nguyên súy.

Niên hiệu Trị Bình thứ 2 (1206), nước ngoài xâm phạm bờ cõi ở sông Bạch
Đằng, Ngài mang quân binh cùng gia thần đánh chặn quân giặc. Do lực lượng
quá chênh lệch, Ngài đã anh dũng chiến đấu đến những phút cuối cùng. Thế

cùng lực kiệt, để bảo toàn khí tiết, Ngài đã gieo mình xuống biển tự tận. Hôm
đó là ngày 18 tháng 11. Sau khi hóa, người dân Đồng Giới thường chiêm bao
thấy Ngài xa giá binh mã về nơi đồn cũ. Mọi người cho rằng Ngài đã hiển thánh

nên cùng nhau dựng đền thờ Ngài, sau này tôn vinh Ngài làm Thành hoàng
làng. Vua Cao Tông biết tin rất thương xót một trung thần quyên sinh vì quốc
gia, dân tộc, liền ban cho dân Đồng Giới 200 quan tiền để dựng đền phụng thờ

Ngài và miễn thuế ba năm cho dân địa phương để thờ cúng, tế lễ cho Ngài.

Ngài Thành hoàng thứ ba là Đỗ Hồng Nương, con của Đỗ Tụng và là em gái
của Đỗ Công Nghị. Nguyên thân mẫu của Ngài cảm được thần nhân cho điềm lạ
mà có thai. Lúc lâm bồn, phụ thân Ngài nghe ngoài hiên có tiếng người gọi cửa,

ông liền hỏi, có tiếng người con gái thưa rằng: “Tôi tên là Hồng Nương, vốn là Tiên
nữ, nhân khi hầu yến Thượng đế, sẩy vỡ chén vàng, Thượng đế giận bắt đày xuống
trần, xin vào làm con”. Cũng lúc ấy thân mẫu sinh ra Ngài. Ngài má phấn, môi

son, mày ngài, mắt phượng, nét đẹp nghiêng thành, khuynh quốc. Lúc nhỏ theo
anh học hành nên có tài văn chương, thơ phú.

335 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG