Page 367 - Di san van hoa An Duong
P. 367
ĐÌNH TRẠM BẠC VÀ LĂNG MỘ
DÒNG HỌ NGUYỄN KHOA, Xã LÊ LợI
ình Trạm Bạc và lăng mộ ngài tị tổ họ Nguyễn Đình, Nguyễn Khoa toạ
Đlạc tại thôn Trạm Bạc, xã Lê Lợi. Cụm di tích được xếp hạng di tích lịch
sử của thành phố Hải Phòng năm 2014.
Tư liệu điền dã cho thấy, Trạm Bạc trước đây là một vùng sình lầy ven sông
Tam Bạc và sông Lạch Tray. Vùng đất cao nhất xã là xóm Đông thuộc Lương Quy
có con người cư trú sớm nhất. Sau đó cư dân định cư dần về phía Tây ở các thôn
Tràng Duệ, Trạm Bạc. Theo thần tích của làng xã, vào khoảng thế kỷ VI, nơi đây
dân cư đã khá đông đúc. Trải qua những biến động của lịch sử, các cụ cao niên
của các dòng họ ở Trạm Bạc hiện nay chỉ còn nhớ được quá trình tụ cư, sinh cơ
lập nghiệp của dòng họ mình từ thế kỷ XVI trở lại đây. Phần lớn các dòng họ đều
có nguồn gốc từ Nghệ An, Thanh Hóa, Hải Dương, Nam Định…
Trạm Bạc nơi dân cư đến sinh cơ, lập nghiệp muộn nhất vào thời Lý-Trần,
thế kỷ XI-XIII và được ổn định vào thời Lê-Mạc thế kỷ XVI. Bởi làng thờ Thành
hoàng là Đoàn Thượng, danh tướng thời Lý, thế kỷ XII-XIII. Trong bia đá ghi chép
về việc trùng tu quán cầu Tiên Nghênh, dựng năm 1718 có ghi nhân dân xã Trạm
Bạc, huyện An Dương công đức tiền để trùng tu cây cầu.
Trước kia xã Trạm Bạc thuộc huyện An Dương, phủ Kinh Môn, tỉnh Hải
Dương. Niên hiệu Minh Mạng (1820-1840), thành lập cấp hành chính tổng,
năm 1837, thành lập phủ Kiến Thụy, năm 1889 thành lập tỉnh Hải Phòng, năm
1902 đổi thành tỉnh Phù Liễn, năm 1906 đổi thành tỉnh Kiến An. Đến niên hiệu
Duy Tân (1907-1916), xã Trạm Bạc thuộc tổng Đồng Dụ, huyện An Dương, phủ
Kiến Thụy, tỉnh Kiến An. Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, xã Quốc Toản
thành lập gồm các làng (xã) Lương Quy, Tràng Duệ. Làng Trạm Bạc thuộc xã
Hoàng Giang. Tháng 3 năm 1948, Trạm Bạc sáp nhập vào xã Quốc Toản. Tháng
12 năm 1948, xã Đồng Minh sáp nhập với xã Quốc Toản thành xã Lê Lợi bao
gồm: phố Rế và các làng: Lương Quy, Trạm Bạc, Tràng Duệ, Đồng Lâu, Đồng
Giới Đông, Đồng Giới Tây, Minh Kha. Đầu năm 1956, thành lập xã Lê Lợi, gồm
phố Rế và các làng Lương Quy, Tràng Duệ, Trạm Bạc, Đồng Giới Tây, Đồng
Lâu. Năm 1987, Hội đồng Bộ trưởng ra quyết định thành lập thị trấn An Dương.
367 DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG