Page 370 - Di san van hoa An Duong
P. 370
Thiếu bảo, Hiệp biện Đại học sĩ, giữ chức thượng thư Bộ Hộ, được sung vào Cơ Mật
viện đại thần kiểm quản Hàn Lâm viện, Khâm Thiên giám. Năm 1831, dưới triều
vua Minh Mạng, Ngài Khoa Dục được tập ấm sinh Quốc Tử Giám, hàm Chánh thất
phẩm, được bổ làm Tư vụ Nội vụ. Hai năm sau ngài được bổ chủ sự Bộ Công. Năm
Thiệu Trị, năm đầu (1841), ngài được thăng chức Lang trung, bổ làm Án sát tỉnh
Thanh Hóa. Năm Tự Đức, năm đầu (1848), ngài được thăng Bố Chánh kiêm Tuần
phủ Quảng Yên.
Theo địa phương ghi chép, đình Trạm Bạc do Ngài Nguyễn Khoa Dục
hưng công cùng với dân làng xây dựng vào niên hiệu Tự Đức thứ 2 (1849). Đình
xưa được dựng trên một gò đất cao, hướng nhìn Đông Nam. Đình có bố cục mặt
bằng hình chữ đinh truyền thống, gồm 3 gian tiền tế và 1 gian hậu cung. Kiến
trúc công trình được dựng kiểu tường hồi bít đốc, đấu trụ hồi văn, tay ngai trụ
biểu; kết cấu bộ khung chịu lực bằng gỗ lim, mái lợp ngói mũi, nền lát gạch bát.
Trong khuôn viên đình có nhiều cây đa cổ thụ. Năm 1970, đình bị dỡ lấy vật liệu
xây dựng một số công trình công cộng như: trường học, nhà kho... nhiều đồ thờ
bị thất lạc, một phần được dân làng cất giữ. Thời gian này, trên nền đình được
xây dựng nhà trẻ. Năm 2002, nhà trẻ di chuyển đến địa điểm khác, trên nền
đình được nhân dân dựng lại phần hậu cung để phụng thờ các vị thành hoàng.
Năm 2009, nhân dân đóng góp công, của phục dựng tòa tiền tế bằng vật liệu bê
tông cốt thép. Ngôi đình hiện nay có bố cục hình chữ Công, gồm: 3 gian tiền tế,
1 gian ống muống và 2 gian hậu cung. Kiến trúc đình kiểu tường hồi bít đốc, đấu
trụ hồi văn, tay ngai, trụ biểu, quay về hướng Đông Nam theo cổ lệ, diện tích
2
khuôn viên là 1047,2 m .
Kiến trúc tòa tiền tế gồm 3 gian, xây kiểu tường hồi bít đốc, đấu trụ hồi văn,
tay ngai trụ biểu. Mái đình lợp ngói mũi, bờ nóc đắp lưỡng long chầu nguyệt. Kết
cấu bộ khung chịu lực tòa bái đường gồm 2 bộ vì; vì nóc làm kiểu “chồng đấu giá
chiêng”; vì nách kiểu “chồng rường đấu kê”. Trang trí hoa văn có đấu sen, lá lật
cách điệu. Kết cấu tòa hậu cung tương tự như tòa tiền đường.
Khuôn viên đình được xây tường bao bảo vệ. Phía trước sân đình là 2 cây đa
cổ thụ trên 100 năm tuổi, bên hữu là lầu bia, bên trong đặt tấm bia đá niên hiệu
Tự Đức thứ 6 (1853), nội dung bia ghi lại quá trình khai khẩn lập làng và dựng
đình, miếu làng Trạm Bạc.
Kiến trúc khu lăng mộ ngài tị tổ dòng họ Nguyễn Đình, Nguyễn Khoa:
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 370