Page 249 - 7. QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH 2021

1.1.1.Biển có vị trí quan trọng trong quá trình phát triển của nhân

loại

Biển chiếm 71% diện tích bề mặt trái đất, từ xa xưa, con người đã biết

khai thác biển để sinh sống. Tuy nhiên, việc khai thác trong thời kỳ này chỉ ở

những vùng ven biển và còn thô sơ, manh mún. Đen thế kỷ XV, con ngựời đã

đi vòng quanh trái đất bằng đường biển. Biển được các nước phát triển sử dụng

làm đường giao thương để tim kiếm, mở rộng thị trường và chiếm đoạt thuộc
địa. Tại các lục địa, sự bùng nổ dân số với tốc độ khó kiểm soát nhất là khu

vực châu Phi, châu Á. Nhu cầu cuộc sống của con người ngày một cao, cùng

với sự khan hiếm lương thực, cạn kiệt tài nguyên trên lục địa ảnh hưởng trực

tiếp tới sự phát triển bền vũng của loài người. Biển có nguồn tài nguyên vô

cùng to lớn có thể đáp ứng nhu cầu tôn tại, phát triển của con người hiện tại
và tương lai.

Đảo là cơ sở để khẳng định chủ quyền của quốc gia đối với vùng biển và

thềm lục địa quanh đảo. Các đảo và quần đảo tạo thành hệ thống tiền tiêu bảo
vệ đất liền, hệ thống căn cứ để các nước tiến ra biển và đại dương, trong thời

đại mới, đảo là điều kiện để khai thác có hiệu quả các nguồn lợi vùng biển, hải

đảo và thềm lục địa.

Hiện nay, thế giới đang bước vào thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần

thứ tư, khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ, giúp con người hiểu biết đầy

đủ hơn về tiềm năng, lợi ích từ biển; đồng thời tạo cho con người khả năng

khai thác những tiềm năng đó với quy mô lớn, hầu như ở mọi độ sâu và cả

trong lòng đất của đáy biển.

Hướng ra biển là xu thế tất yếu của nhiều quốc gia trên thế giới. Nửa đau

thể kỷ XX, con người mới chỉ khai thác bề mặt cùa biển là chủ yếu. Nửa sau
của thế kỷ XX, các quốc gia có nền khoa học tiên tiến đã phát huy thế mạnh

của mình để làm chủ biển gần và vươn tới các biển xa. Những thập niên đầu

của thế kỷ XXI, nhiều cuông quốc đã xây dựng chiến lược tiến ra biển, để khai

thác các nguồn lợi từ biển phục vụ cho lợi ích quốc gia. Nhiều học giả cho

rằng, ngày nay chúng ta đang bước vào thời đại mới - thời đại biển. Vì lẽ đó,

nhiều quốc gia đang hướng ra biển, coi biển là môi trường sống quan trọng

273