Page 900 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)
P. 900
900 Ñòa chí Quaûng Yeân
2. Khái quát quá trình hình thành
Phường Quảng Yên là vùng đất có lịch sử hình thành lâu đời. Trải qua các thời kỳ,
địa danh và địa giới hành chính của phường có nhiều thay đổi.
Dưới thời Tây Sơn phủ Kinh Môn được chuyển từ trấn Hải Dương sang lệ vào trấn
Yên Quảng. Trấn lỵ Yên Quảng được chuyển về xã Vu Thanh, huyện Kim Thanh, phủ
Kinh Môn. Năm 1802, phủ Kinh Môn được trả lại trấn Hải Dương, trấn lỵ Yên Quảng
được dời từ xã Vu Thanh, huyện Kim Thanh, phủ Kinh Môn, trấn Hải Dương đến
gò núi Tiên Sơn, xã Quỳnh Lâu, huyện Yên Hưng (nay là phường Quảng Yên, thị xã
Quảng Yên). Năm 1822, trấn Yên Quảng đổi thành trấn Quảng Yên, năm 1831 chuyển
thành tỉnh Quảng Yên. Trong các năm 1826, 1866, vua Minh Mạng và vua Tự Đức đã
cho xây dựng thành lũy ở đây, từ đó Quảng Yên dần phát triển thành trung tâm chính
trị, văn hóa của một vùng rộng lớn; các phố Yên Hưng, Tiền Môn và Khê Chanh được
thành lập.
Tháng 3/1883, sau khi chiếm được thành tỉnh Quảng Yên, thực dân Pháp đã cho xây
dựng trại lính, đồn bốt, dinh Tỉnh trưởng, Sở Mật thám, nhà tù, Kho bạc, Nhà đoan (Sở
Thuế quan)... và mở rộng các khu phố của Nhà Nguyễn. Từ đó, Quảng Yên trở thành nơi
tập trung bộ máy cai trị cả vùng Đông Bắc của thực dân Pháp.
Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, Quảng Yên là thị xã trực thuộc tỉnh
Quảng Yên.
Tháng 3/1947, nhằm thống nhất chỉ đạo kháng chiến tại khu Hòn Gai và tỉnh Quảng
Yên, Bộ Nội vụ ban hành quyết định sáp nhập Khu đặc biệt Hòn Gai và tỉnh Quảng Yên
thành liên tỉnh Quảng Hồng.
Ngày 16/12/1948, Ủy ban kháng chiến hành chính Liên khu 1 ban hành Quyết định
số 420/PCI tách liên tỉnh Quảng Hồng thành tỉnh Quảng Yên và Khu đặc biệt Hồng
Gai. Theo đó, thị xã Quảng Yên trực thuộc tỉnh Quảng Yên.
Ngày 22/02/1955, Chủ tịch nước ban hành Sắc lệnh số 221-SL thành lập khu Hồng
Quảng đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Chính phủ Trung ương. Thị xã Quảng Yên
thuộc khu Hồng Quảng.
Ngày 30/10/1963, kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa II nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
phê chuẩn việc hợp nhất tỉnh Hải Ninh và khu Hồng Quảng thành tỉnh Quảng Ninh.
Thị xã Quảng Yên thuộc tỉnh Quảng Ninh.
Ngày 02/7/1964, Hội đồng Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ban hành
Quyết định số 106/CP, đổi thị xã Quảng Yên thành thị trấn Quảng Yên thuộc huyện
Yên Hưng. Thị trấn Quảng Yên gồm các khu phố: khu phố 1, khu phố 2, khu phố 3,
khu phố 4.
Năm 1992, được sự phê chuẩn của Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ninh, 4 khu phố:
khu phố 1, khu phố 2, khu phố 3, khu phố 4 của thị trấn Quảng Yên, huyện Yên Hưng
được tách thành 8 khu phố: khu phố 1, khu phố 2, khu phố 3, khu phố 4, khu phố 5, khu
phố 6, khu phố 7 và khu phố 8.