Page 100 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan
P. 100
2) Kruna nénten alus
Sajaba kruna-kruna sané mawirasa alus, wénten taler kruna
sané mawirasa nénten alus, nénten nyinggihang utawi lapas
hormat, kaepah dados: (a) kruna andap, (b) kruna mider, miwah
(c) kruna kasar.
4.1 Kruna Alus Mider (Ami)
Kruna alus mider inggih punika kruna-kruna basa Baliné sané
mawirasa alus, madué wiguna kekalih, dados kanggén nyinggihang sang
singgih, miwah kanggén ngesorang sang sor. Kruna alus mider pastika
maderbé wangun andap. Uratiang conto kruna alus mider (uning, lali,
numbas, rauh, sampun) ring lengkara puniki.
1)Ida Ayu numbas kuaca, Luh Rai numbas wastra.
2) Ida Peranda sampun rauh, bapan titiangé durung rauh.
4.2 Kruna Alus Madia (Ama)
Kruna alus madia inggih punika kruna-kruna sané rasa basanipun
magenah pantaraning alus singgih (Asi) miwah alus sor (Aso). Kamulan
wénten kruna-kruna sané rasa basanipun alus madia, alus sané ring
tengah-tengah, utawi kirang becik yéning anggén mabaosan sané alus.
Uratiang conto kruna alus madia (tiang, nika, nggih, ampun, ten, niki,
kénten) ring lengkara puniki.
1) Niki sira nuénang? Patutné (puniki)
2) Kénten ampun bikas ipuné. Patutné (Sapunika sampun)
4.3 Kruna Alus Singgih (Asi)
Kruna-kruna alus sané kanggén nyinggihang sang sané patut
kasinggihang kawastanin Kruna Alus Singgih. Kruna Alus Singgih puniki
pastika maderbé wangun alus sor. Uratiang conto-conto kruna Asi
(mobot, maparab, praragan, nyingakin, marayunan) ring lengkara puniki!
1) Bapak wénten nyingakin bapan titiangé? Aso (ngantenang)
2) Ida biang sedek marayunan ring parantenan. Aso (ngajeng)
4.4 Kruna Alus Sor (Aso)
Kruna Alus Sor, inggih punika kruna-kruna basa Baliné sané
mawirasa alus, kanggén ngasorang raga utawi ngasorang anaké sané
linggihnyané sor utawi andap. Krama Baliné sané ngangken angga
pinaka sang sor, patut ngasorang angga antuk kruna-kruna alus sor.
Uratiang conto kruna alus sor (mabanyu, muat, mawasta, neda, miragi)
ring sor puniki!
1) Banggayang ratu, titiang ja muat ka geria! Asi (makta)
2) Titiang mawasta I Wayan Mudara. Asi (mapeséngan)
88

