Page 95 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan

Punika sami wantah sangkaning linggih sang sané mabaos, sapasira

sané kairing mabaos miwah sapasira sané kabaosang. Malarapan ring
wirasannyané, basa Baliné kapalih dados: (1) basa kasar, (2) basa andap, (3)
basa basa madia, miwah (4) basa alus.

3.1 Basa Kasar

Basa kasar inggih punika basa Baliné sané wirasannyané kaon, sering
kanggén marebat miwah mamisuh. Kanggén mabaos antuk anaké ri sedek duka,

brangti, wiroda (jengah), miwah kroda. Basa kasar kapalih malih dados kekalih:
(1) basa kasar pisan, miwah (2) basa kasar jabag.
 Basa Kasar Pisan

Basa kasar pisan inggih punika basa Baliné sané wirasannyané
yukti-yukti kaon, saha sering kanggén marebat utawi mamisuh.

Conto Basa Kasar Pisan:
“Ih cicing, delikang matan ibané!Apa léklék iba mai ah? Awak
beduda pangkah nagih nandingin geruda. Yén awak beduda,

kanggoang to soroh tainé urek! Mai iba nuké anyud, patigrépé
polon ibané mai ngalih somah timpal.

 Basa Kasar Jabag
Basa kasar jabag inggih punika basa Baliné sané kawangun
antuk basa andap, taler ring asapunapiné maweweh kruna-kruna

alus madia, nanging kanggén mabaos ring sang singgih utawi
kanggén maosang indik sang singgih. Dadosnyané, basa andap
sané kanggén mabaos ring sang singgih miwah kanggén

maosang sang singgih punika sané kabaos basa kasar jabag.
Conto Basa Kasar Jabag:
“Ih Désak, payu malali bin mani? Yén Sak kal payu milu, ingetang

liunang ngaba bekel nah! Saya sing kal ngaba apa. Désak kar
cagerang. Yén Sak sing ngelah pis, Aku kal meliang malu. Kala

ingetang nyen kamu ngulihang nah!”

3.2 Basa Andap

83