Page 138 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan
P. 138
Redité, Soma, Anggara, Buda, Wraspati, Sukra, lan Saniscara wantah
rahina-rahina sajeroning awuku. Punika taler kabaos Saptawara. Rahina
kapertama wantah Redité. Sané kaping untat, kaping pitu wantah Saniscara.
Wastan rahina ring basa Bali maiketan sareng astrologi (lelintangan)
Hindu miwah basa Sanskerta lan basa turunannyané. Sajeroning lelintangan
Hindu wastan rahina punika maiketan ring Surya (Rawi), Soma (Bulan),
Manggala (Mars), Budha (Merkurius), Guru (Jupiter), Shukra (Venus), Shani
(Saturnus). Wastan rahina punika nganutin wastan planét.
Saking situs Wikipedia unggahang titiang wastan rahina sané maiketan
sareng wastan rahina ring basa Bali. Kawitin titiang saking basa Sanskerta sané
pinaka witnyané. Pinaka catetan mangda nénten wénten pikobet ri kala nyurat
lan ngwacén, /a/ panjang kasurat antuk /aa/ lan /v/ patut kawacén /w/.
Ring basa Sanskerta wastan rahina inggih punika Bhaanu
Vaasaram, Indu Vaasaram,Bhauma Vaasaram, Saumya Vaasaram, Guru
Vaasaram, Bhrgu Vaasaram, lanSthira Vaasaram. Ring basa Hindi (basa sané
kaanggé ring India wewimiwahgan kalér)
wastannyané: Ravivaar, Somavaar, Mangalavaar, Budhavaar, Guruvaar,Shukrav
aar,lan Shanivaar. Ring basa Mon (basa sané kaanggé ring Burma lan Thailand)
wastan
rahinannyané: Aaditya, Candra, Anggaara, Budhavaara, Brhaspati,Shukra,
lan Sani. Ring basa Divehi (basa sané kaanggé ring Maladéwa): Aedheettha,
Homa, Anggaara, Budha, Buraasfathi, Hukuru, lan Honihiru. Ring basa Kannada
(basa sané taler kaanggén ring India): Bhanu Vaara, Soma Vaara, Mangala
Vaara, Budha Vaara, Guru Vaara, Shukra Vaara, lan Shani Vaara.
Saking seseleh punika, lugrayang titiang matetegar nuréksa wastan
rahina ring basa Baliné. Sakadi unggahang titiang ring ajeng, titiang matetegar
maluasan. Ring maleluasan titiang polih.
Kapertama, ngawit saking Redité. Rahina kakawitin antuk Surya. Surya
taler kabaos Rawi, Raditya (Reditya). Redité ring basa Hindi, Ravivaar (maartos
rahina Surya); basa Mon, Aaditya; lan basa Divehi, Aadheettha. Kaping kalih
inggih punika Soma. Indik Soma puniki sané dados unteng bebaosan. Akéh sané
nyurat “Coma”. Sakéwanten arang pisan sané ngucapang [coma]. Yéning
rerehang ring lelintangan, Soma punika bulan. Soma ring basa
Hindi, Somavaar (maartos rahina Bulan); basa Kannada, Soma Vaara. Kaping
126