Page 139 - Kelompok_Kompetensi_G_Makarya_Sembrama_Wacana_Puisi_miwah_Geguritan
P. 139
tiga inggih punika Anggara. Anggara basa Bali pateh pisan ring basa Mon lan
basa Divehi, Anggaara; basa Hindi, Mangalavaar; basa
Kannada, Mangala Vaara. Kaping pat inggih punika Buda. Basa Bali ring
sesuratan Latin nénten madué /dh/. Ri kala nyurat antuk aksara Latin, /dh/
kagentosin antuk /d/. Punika mawinan /Budha/ kasurat /Buda/. Buda ring basa
Bali sajajar sareng basa Divehi, Budha; basa Hindi,Budhavaar; basa
Mon, Budhavaara; basa Kannada, Budha Vaara.
Kaping lima inggih punika Wraspati. Wraspati puniki sering kasurat
Wrespati, Warespati, lan Respati. Wraspati ring basa Mon, Brhaspati; basa
Divehi, Buraasfathi. Manut para wikan ring indik basa, /b/ lan /w/ sering saling
ngentosin, sakadi /batu/ dados /watu/, /bulan/ dados /wulan/ miwah sané lianan.
Kaping nem inggih punika Sukra. Sukra sané sajajar wantah basa Mon, Shukra;
basa Hindi, Shukravaar; basa Kannada, Shukra Vaara. Sejaroning nyurat bahasa
Bali nganggé aksara Latin, /sh/ kagentosin antuk /s/. Dadosné, /Shukra/ kasurat
/Sukra/.
Sané kaping untat, kaping pitu inggih punika Saniscara. Saniscara sering
kasurat utawi kaucapang antuk Caniscara. Saniscara mawit
saking Shani (Saturnus). Ring basa Mon,Shani; ring basa Hindi, Shanivaar; basa
Kannada; Shani Vaara. Yéning uratiang, wantah Saniscara puniki sané polih
paweweh. Sani maweweh wara. Boya ja dadosSaniwara, sakéwanten Saniscara.
Manut ilmu bunyi, kalih kruna utawi lintang yéning kajangkepang, pantaraning
kruna-kruna punika sering medal bunyi sané anyar nganutin bunyi sané
nampek. Sani kawewehin wara, medal /s/. Raris /w/ ring /wara/ magentos dados
/c/. Punika mawinan /Saniswara/ dados /Saniscara/.
Mawali ka Coma napi Soma?
Indayang uratiang Saniscara, Caniscara lan Soma, Coma. Saniscara
dados Caniscara santukan /c/ ring /canis/ lan /c/ ring /cara/ sajajar. Punika
mawinan miwahgan antuk ngucapang lan punika sering kaanggé. Sakéwanten
Soma lan Coma, manut titiang matiosan. Sampunang /s/ ring Soma kagentosin
antuk /c/ dados Coma. Dadosne, sané anut wantah Soma, boya ja Coma.
Artikel Umum inggih punika artikel sané kasurat olih para janané sané
kasobiahang ring rubrik, koran, utawi kolom ring majalah. Ring sor puniki
127