Page 113 - cea5e377cf074960b98d88a2154294d3_1_tmp

Lê Đình Cai * CHIẾN TRANH QUỐC CỘNG TẠI VIỆT NAM 1954-1975

Sau này TT John F. Kennedy cho rằng công điện DEPTEL 243
là một sai lầm lớn của ông, theo người em trai ông là tổng trưởng
Tư Pháp Robert Kennedy. Ông đã cho qua qúa nhanh chóng trong
khi nghỉ cuối tuần, ông đã cho rằng bức công điện đã được sự chấp
thuận của McNamara và Taylor và mọi người khác tại Bộ Ngoại
Giao. Nhưng thật sự chỉ do Harrisman, Hilsman và Michael
Forrestal tại Bạch Cung và họ là những kẻ chủ trương đảo chánh
mạnh mẽ. Đặc biệt Harrisman rất muốn đảo chánh lắm." (123)

3.- Diễn tiến cuộc đảo chánh 1-11-1963
Như trên chúng ta đã biết đến mật điện 243 đánh đi vào lúc
9:36 tối ngày thứ Bẩy 24-8-1963 (giờ Hoa Thịnh Đốn) và đã đến
tay ông đại sứ Cabot Lodge ở Việt Nam vào lúc 12 giờ trưa Chủ
Nhật ngày 25-8-63 (mật điện đến Sài Gòn cũng vào lúc 9:36 sáng
chủ nhật 25-8-83 và sau khi được giải mã xong mới trình lên cho
đại sứ).
Trưa chủ nhật hôm đó, sau khi nhận được mật điện 243, đại sứ
Cabot Lodge bèn tổ chức cuộc họp gồm đại tướng Harkins và giám
đốc CIA là Richardson để thảo luận và sau khi kết thúc, Lodge đã
gửi mật điện trả lời về bộ Ngoại Giao ở Hoa Thịnh Đốn vào ngày
26-8-63 và Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nhận được vào buổi sáng chủ
nhật (25-8-63 - vì giờ Hoa Thịnh Đốn và Sài Gòn chênh lệch 14
múi giờ). Nội dung công điện của đại sứ Lodge như sau:
"Tôi tin rằng Diệm sẽ không chấp thuận đòi hỏi của chúng ta.
Đồng thời, khi đưa những đòi hỏi ấy ra, chúng ta sẽ cho Nhu cơ
hội đề phòng trước hoặc chận đứng hành động của quân đội, đó là
một cuộc mạo hiểm không nên làm, bởi vì hiện nay Nhu đang nắm
giữ những lực lượng chiến đấu tại Sài Gòn. Vì vậy, tôi đề nghị,
chúng ta nên đi thẳng với các tướng lãnh, mà không cho Diệm biết.
Tôi sẽ nói cho các tướng lãnh biết rằng chúng ta chủ trương giữ
Diệm lại, không có Nhu. Tôi cũng sẽ yêu cầu các tướng lãnh làm
những điều cần thiết để thả các lãnh tụ Phật Giáo và thi hành thỏa
ước ngày 16-8. Yêu cầu Bộ cấp tốc sửa đổi những chỉ thị trong
công điện đề ngày 24-8. Tuy nhiên tôi không đề nghị ra tay hành
động, cho đến khi chúng ta có được những kế hoạch trốn thoát và
tránh né (evastion, escape) thỏa đáng. Tướng Harkins đồng ý.

112