Page 297 - cea5e377cf074960b98d88a2154294d3_1_tmp

Lê Đình Cai * CHIẾN TRANH QUỐC CỘNG TẠI VIỆT NAM 1954-1975

đầy ba dân tộc Đông Dương đoàn kết với nhau trong đấu tranh
chống kẻ thù chung" (81).
Xin nhắc lại ngày 14-5-69, TT Nixon đã đọc bài diễn văn trên hệ
thống truyền hình Mỹ về chiến tranh Việt Nam trong đó ông đề
nghị với Bắc Việt một cuộc rút lui song phương và đồng thời đi
đôi với cuộc bầu cử có quốc tế kiểm soát (ông Johnson trong Bản
Thông Cáo Chung Manila ngày 25-10-66 đòi Bắc Việt rút quân
trước, Mỹ và Đồng Minh rút quân 6 tháng sau đó).
Qua đến 8-6-69 tại cuộc họp thượng đỉnh ở Midway dưới áp lực
quá mạnh của phe phản chiến trong nước, Tổng thống phải tuyên
bố đơn phương rút lui số lính Mỹ đầu tiên là 25.000 người.
Rồi cuộc họp mật giữa Kissinger và Xuân Thủy ngày 4-8-69,
Hoa Kỳ đề nghị một cuộc rút lui toàn diện của quân đội Mỹ không
điều kiện và Bắc Việt sẽ rút quân sau đó. Trái lại, Xuân Thủy lại
đòi Mỹ và Đồng Minh phải rút hết quân và phải lật đổ chính phủ
Thiệu coi như bù nhìn của Mỹ (xin xem thêm Nguyễn Phú Đức,
sđd, tr. 316). Lập trường hai bên vẫn khác biệt hoàn toàn.
Cuộc tiếp xúc lần đầu này (ngày 4-8-69) diễn ra tại quận I Ba Lê
trong một cao ốc đồ sộ (tầng lầu 2) mang số 224 rue de Rivoli của
một kỹ nghệ gia Pháp là ông Jacques Basset, do một người Pháp
Jean Sainteny đứng ra làm trung gian cho cả hai bên. Buổi thương
thuyết mật lần 1 này kéo dài tới hai ngày, tuy có gặp khó khăn
cương quyết nhưng diễn ra trong hòa nhã. Họ thết cơm nhau vui vẻ
và cười đùa rỡn trong khi nghỉ giải lao. Khi CSBV làm chủ nhân
thì trong bữa cơm có bánh phồng tôm, chả giò và nhất là những nữ
chiêu đãi xinh đẹp tươi cười (82).
Phiên họp mật lần 2 ngày 21-2-1970 do Bắc Việt đứng ra mời
tại một biệt thự ở Choisy-le-Roi, có thêm lê Đức Thọ làm chủ
chính. Kissinger đưa ra một nhượng bộ nữa: Hoa Kỳ không đòi Hà
Nội phải minh thị chấp nhận việc rút quân về Bắc, mà bằng lòng
một cuộc rút lui "thực tế" quân đội Hoa Kỳ và Đồng Minh. Nhưng
Xuân Thủy bác khước, không thèm nói chuyện về việc hiện diện
của quân đội Bắc Việt ở miền Nam; trái lại đòi một kỳ hạn chắc
chắn cho việc rút lui của tất cả quân Mỹ, thêm việc lật đổ chính
phủ Thiệu.
Còn Lê Đức Thọ thì chê bai mưu mô của Mỹ muốn tăng cường

296