Page 21 - Cuộc đời và sự nghiệp Lê Lợi
P. 21
Chính sách ruộng đất
Mùa xuân tháng 1 năm 1428, quân Minh đã về nước, Đại
Việt hoàn toàn độc lập. Lê Lợi đã thực hiện những chính
sách của mình nhằm phục hồi lại đất nước vốn đã bị suy
tàn sau những năm bóc lột của quân Minh và chiến tranh.
Tháng 7 âm lịch năm 1426, Lê Lợi cho làm sổ hộ tịch (sổ
đinh). Tháng Giêng năm 1428, nhà vua hạ lệnh cho con em
các nhà đầu mục và các tướng hiệu đều nên trở về nhận
ruộng đất ở quê cha đất tổ, để chấm dứt nạn tranh chiếm
ruộng đất. Tháng 4 âm lịch năm 1428, nhà vua ra lệnh trả
lại ruộng đất, nhà cửa cho những quân dân bị bắt vào 4
thành Tây Đô, Đông Kinh, Cổ Lộng, Chí Linh đã được bổ
vào các quân phụ vào quân Thiết đột. Ngày 25 tháng 11 âm
lịch năm 1428, triều đình cho làm sổ ruộng đất, sổ hộ tịch.
Triều đình ra chỉ thị cho các phủ, huyện, lộ khám xét các
chằm bãi, ruộng đất, mỏ vàng bạc, những sản vật núi rừng
trong hạt, các loại thuế cũ, cùng ruộng đất đã sung công
của các nhà thế gia và những người tuyệt tự, ruộng đất của
bọn đào ngũ, ngụy quan.
Ngày 22 tháng 12 âm lịch năm 1428, Lê Thái Tổ ra lệnh chỉ
cho các quan phủ, huyện, lộ, trấn, xã, sách đối chiếu, khám
xét ruộng đất, đầm bãi công tư trong các huyện, xã của lộ
mình. Ngày 22 tháng 1 năm 1429, nhà vua ra lệnh cho các
đại thần tâu lên về việc cấp đất cho dân chúng, từ quan lại,
quân nhân, đàn ông, đàn bà, người già yếu, mồ côi, góa
chồng.
Tháng 2 âm lịch năm 1429, Lê Thái Tổ lệnh cho tập trận
trong 5 đạo, cả thủy binh và bộ binh. Sau cuộc tập trận, ông
chia số quân sĩ làm 5 phiên, lưu lại 1 phiên còn 4 phiên về
làm ruộng. Ngày 29 tháng 3 âm lịch năm 1429, nhà vua ra
lệnh rằng phần đất của các quan và phủ đệ công hầu trăm
quan nên trồng cây, hoa, rau đậu, không được để hoang, ai
không theo thì mất phần đất đó. Các công hầu đã được ban
cho đất ở, nếu trong phần đất của quân Thiết đột thì không
cho quá nhiều, chỉ từ 5 sào trở xuống, nếu không phải
trong phần đất của quân Thiết đột thì cho 2 mẫu trở xuống
đến 1 mẫu. Nếu đã được chia ruộng đất vườn nhà nhất định
rồi, lại còn chiếm đất trong thành Đại La làm nhà cửa khác
nữa thì không được.
