Page 225 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 225
C1-204
19th HA National Forum
เปา้ หมายระบบบรกิ ารสขุ ภาพเพอ่ื ใหเ้ กดิ ผลลพั ธท์ ค่ี มุ้ คา่ คอื 1) พฒั นาการเขา้ ถงึ การรกั ษาพยาบาล 2) รกั ษาระบบตน้ ทนุ การรกั ษาพยาบาล และ 3) การเพ่ิมกาไร ประกอบด้วย 7 ยุทธศาสตร์ ได้แก่ 1) จัดหน่วยบริการ เพ่ือจัดการปัญหาการแยกส่วน ความล่าช้าและความซ้าซ้อนของการ บริการ โดยจัดหน่วยบริการที่ครอบคลุมภาวะบ่งช้ีความผิดปกติทั้งโรค อาการ และกลุ่มเปราะบาง เช่นผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ในชุมชน ผลลัพธ์ที่คุ้มค่าจากการจัดหน่วยบริการนี้เกิดจากการจัดระบบการทางานท่ีลดขั้นตอนการเข้าถึงการรักษาพยาบาลของแต่ละสาขาวิชาชีพ และเมื่อ จา นวนผรู้ บั บรกิ ารมากขน้ึ บคุ ลากรมปี ระสบการณม์ ากขนึ้ จะสง่ ผลใหค้ า่ ใชจ้ า่ ยลดลงและผลลพั ธท์ างสขุ ภาพดขี นึ้ เชน่ ตวั อยา่ งความสา เรจ็ ของหนว่ ย บรกิ ารอาการปวดศรี ษะไมเกรนทมี่ กี ารจดั บรกิ ารแบบสหสาขาวชิ าชพี ในการวางแผนการรกั ษาพยาบาลรว่ มกนั และพรอ้ มกนั ภายในหนว่ ยบรกิ าร สง่ ผลให้อาการผู้ป่วยดีข้ึนร้อยละ 50 และค่าใช้จ่ายลดลงร้อยละ 20 2) วัดผล เมื่อเจ็บป่วยหน่ึงครั้งจะทาการวัด 3 ระดับ ดังนี้ ระดับที่ 1 ภาวะสุขภาพ ท่ีมีหลังการรักษา เช่น รักษาแล้วรอดไหมและอวัยวะทางานได้ปกติไหม ระดับที่ 2 กระบวนการพักฟื้น เช่น ใช้เวลาเท่าไหร่กลับเป็นปกติ มีภาวะ แทรกซ้อนอะไร และกลับมานอนรักษาซ้าในโรงพยาบาลหรือไม่ และระดับท่ี 3 ความย่ังยืนของสุขภาพ เช่น รักษาแล้วสุขภาพดีอยู่นานเท่าใด กลับ เป็นซ้าไหม และมีโรคอะไรตามมาหรือไม่ 3) รูปแบบการคิดค่าใช้จ่ายตามการใช้ทรัพยากรต่างๆ ในระยะเวลาที่กาหนด 4) จ่ายเงินแบบ bundle payment หรือการจ่ายเป็นก้อนสาหรับการดูแลผู้ป่วยแบบครบวงรอบ เช่น ตั้งแต่การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด การผ่าตัด การทาการกายภาพและการ ติดตามอาการภายหลังผ่าตัด 5 ปีในผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม 5) บูรณาการข้ามสถานพยาบาล โดยโรงเรียนแพทย์ที่มีการรักษาพยาบาลโรคที่ ซับซ้อน ควรมีการเชื่อมต่อของระบบกับหน่วยบริการที่มีตน้ ทุนต่า เพ่ือการบริหารจัดการงานทไี่ ม่ซับซ้อนมากหรือ routine service 6) ขยายบริการ ออกนอกพื้นท่ี โดยใช้ระบบ geographic expansion model รองรับบริการที่ครอบคลุมทุกพ้ืนที่ด้วยรูปแบบ hub และ spoke model ท่ีสามารถ ใช้ทรัพยากรบุคคลที่เก่งแต่ละโรคร่วมกัน และ 7) รองรับด้วยระบบสารสนเทศในทุกข้อมูลของระบบบริการสุขภาพทั้ง 6 ข้อ
ต่อมาองค์กรพยาบาลในอังกฤษได้มีการวางนโยบายขับเคลื่อนให้เกิดผลลัพธ์ที่คุ้มค่าในการดูแลประชาชน โดยเน้นการเปลี่ยนแปลง 3 เร่ือง ได้แก่ 1) สุขภาพและสุขภาวะที่ดีด้วยการส่งเสริมเชิงการป้องกัน 2) คุณภาพการดูแลผู้ป่วยด้วยการใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ 3) รักษาระบบ ต้นทุนและเพิ่มกาไรในการรักษาพยาบาล ด้วยการบริหารจัดการทรัพยากรให้เกิดความคุ้มค่าคุ้มทุน โดยกาหนดการขับเคลื่อนเชิงนโยบาย 10 ข้อ การสนบั สนนุ การศกึ ษา การสรา้ งการเรยี นรแู้ ละการอบรมอยา่ งตอ่ เนอื่ งเพอื่ พฒั นาความรู้ ทกั ษะและความเขา้ ใจของบคุ ลากรถอื เปน็ หนง่ึ ในนโยบาย ที่สาคัญ สอดคล้องกับผลการวิจัยเกี่ยวกับคุณลักษณะของพยาบาลที่มีความสัมพันธ์กับผลลัพธ์ที่คุ้มค่าคือ สามารถลดค่าใช้จ่ายและระยะเวลาการ นอนโรงพยาบาล ได้แก่ พยาบาลที่มีการศึกษาระดับปริญญาตรีหรือสูงกว่าและพยาบาลท่ีมีสมรรถนะระดับ proficient และ expert
ปจั จบุ นั สภาการพยาบาลหรอื สถานการศกึ ษาไดก้ า หนดหลายหลกั สตู รใหพ้ ยาบาลสามารถเขา้ ศกึ ษาไดใ้ นระบบ เชน่ หลกั สตู รการพยาบาล เฉพาะทาง หลักสูตรปริญญาโทและเอก หลักสูตรอบรมพยาบาลข้ันสูงระดับวุฒิบัตรฯ (APN) และหลักสูตรล่าสุด คือ nursing residency program สา หรบั การพฒั นาพยาบาลใหม่ ใหม้ คี วามรแู้ ละทกั ษะในการทา งานเฉพาะสาขา อยา่ งไรกต็ ามสถานการณก์ ารสง่ พยาบาลในสถานพยาบาลเขา้ ศกึ ษา ในระบบมีข้อจากัดหลายอย่าง โดยเฉพาะจากปัญหาการขาดแคลนพยาบาล ฝ่ายการพยาบาลจึงจาเป็นต้องกาหนดนโยบายที่เป็นรูปธรรมในการ พัฒนาสมรรถนะทางการพยาบาลทุกระดับเพื่อความอยู่รอดขององค์กร การจัดการอบรมแบบ outcome หรือ competency-based education ท่ีมีการวัดผลลัพธ์เชิงพฤติกรรมเป็นวิธีการท่ี WHO กาหนดว่าเป็นหัวใจสาคัญที่จะทาให้สถานพยาบาลเกิดความเข้มแข็งระหว่างบริหารและบริการ ส่งผลให้เกิดคุณภาพของระบบบริการสุขภาพ หากสถานพยาบาลสามารถวางระบบการอบรมพยาบาลจนถึงระดับ expert ในการปฏิบัติงานจริงได้ มากขึ้นเรื่อยๆ ถือเป็นการขับเคลื่อนหรือฟันเฟืองท่ีทาให้เกิด “ระบบบริการสุขภาพเพื่อผลลัพธ์คุ้มค่า” ได้
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน) 225