Page 42 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 42
B3-200
19th HA National Forum
นอกจากการทดลองเรอื่ งซฟิ ลิ สิ ทรี่ ฐั Alabama ประเทศสหรฐั อเมรกิ าแลว้ เมอื่ ไมก่ ปี่ ที ผ่ี า่ นมายงั คน้ พบอกี วา่ มกี ารทดลองประเภทเดยี วกนั ท่ีสาธารณรัฐกัวเตมาลา แต่ที่หนักกว่าก็คือ สาหรับผู้ที่เข้าร่วมการทดลอง หากตรวจว่าไม่พบเชื้อจะมีการให้เงินไปเท่ียวหรือเอาผู้หญิงโสเภณีมาให้ นอนด้วย เพ่ือให้ติดเชื้อ แต่หากยังไม่ติดเช้ืออีก ก็จะทาการกรีดอวัยวะเพศให้เป็นแผลและป้ายเชื้อใส่
เหตุการณ์การเดินเรือเพื่อออกไปปลูกฝีแก่ประชาชนเป็นประวัติศาสตร์การช่วยเหลือทางมนุษยธรรม แต่การทดลองเรื่องซิฟิลิสนี้เป็น เหตกุ ารณท์ ไ่ี รซ้ ง่ึ มนษุ ยธรรม ทงั้ 2 เหตกุ ารณน์ ี้ เปน็ เรอื่ งราวประวตั ศิ าสตรก์ ารสาธารณสขุ เชน่ เดยี วกนั แตม่ คี วามแตกตา่ งกนั อยา่ งสนิ้ เชงิ ซง่ึ เหตกุ ารณ์ แรกสะทอ้ นใหเ้ หน็ ถงึ ความยงิ่ ใหญข่ องจติ ใจมนษุ ยท์ ต่ี อ้ งการทา ประโยชนท์ างดา้ นสาธารณสขุ ใหก้ บั สว่ นรวม ถงึ แมว้ า่ จะมอี ปุ สรรคเพยี งใดกต็ าม และอกี เหตกุ ารณห์ นงึ่ ทสี่ ะทอ้ นใหเ้ หน็ ถงึ ความผดิ พลาดอยา่ งทไี่ มน่ า่ เกดิ ขนึ้ ซงึ่ ควรนา มาเปน็ บทเรยี นสา หรบั งานทางดา้ นสาธารณสขุ ทไ่ี มค่ วรใหเ้ กดิ ขน้ึ ซา้ อกี
วาระ 100 ปี การสาธารณสุขไทยในปี พ.ศ.2561 นี้ ถือเอาตั้งแต่การก่อต้ังกรมสาธารณสุขเม่ือวันท่ี 27 พฤศจิกายน พ.ศ.2461 เป็น จุดเริ่มต้นของการสาธารณสุข ที่มีหน่วยงานท่ีรับผิดชอบในด้านการสาธารณสุข ตั้งแต่ก่อนหน้าที่จะมีการสถาปนาข้ึนเป็นกระทรวงสาธารณสุข ในปี พ.ศ.2485 จึงถือเป็นโอกาสที่ดี ที่เราจะได้ทบทวนเรื่องราวในประวัติศาสตร์ เพื่อเรียนรู้จากประสบการณ์และนาบทเรียน รวมทั้งแรงบันดาลใจ ต่างๆ มาใช้ในการปรับปรุงการทางานให้ดียิ่งขึ้น
หากย้อนกลับไปในอดีต คนส่วนหน่ึงในยุคปัจจุบันอาจรู้สึกว่า สมัยน้ีมีแต่โรคภัยไข้เจ็บ ทั้งเช้ือโรค สารเคมีและมลพิษต่างๆ ไม่เหมือน สมัยก่อนที่ผู้คนอยู่กับธรรมชาติ สมัยก่อนผู้คนจึงน่าจะมีความกายา แข็งแรง แต่ในความจริงแล้ว จากการขุดพบโครงกระดูกมนุษย์ในยุคก่อน ประวัติศาสตร์ พบว่า คนสมัยก่อนอายุสั้นมาก และร่องรอยของกระดูกก็มีโรคติดเชื้อต่างๆ รวมท้ังภาวะขาดอาหาร อายุเฉลี่ยของคนในสมัยก่อน อยู่ท่ีประมาณ 30 ปีเท่านั้น จะหาโครงกระดูกท่ีมีอายุเกิน 50 ปี เป็นสิ่งที่หาได้ยาก ต่อมาเม่ือมนุษย์เริ่มมีการตั้งรกรากและอยู่อาศัยกันเป็นชุมชน ขนาดใหญ่ ก็เริ่มเกิดโรคระบาดข้ึน เมื่อมีการเดินเรือไปมาหาสู่กัน โรคระบาดก็แพร่กระจายเกิดการระบาดในระดับโลกขึ้นหลายครั้ง ในกรณีของ ประเทศไทย มีโรคระบาดทั้งป่วง ห่า และไข้ป่าอย่างมากมาย มีเรื่องราวของพระเจ้าอู่ทองที่ทรงอพยพหนีโรคระบาดมาตั้งเมืองขึ้นใหม่ ที่อยุธยา นอกจากนั้นในบันทึกประวัติศาสตร์ทั้งสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ตอนต้นก็มีโรคระบาดใหญ่ๆ เกิดขึ้นหลายคร้ัง ทั้งอหิวาต์ กาฬโรค และไข้ทรพิษ
42 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)
