Page 56 - คุณค่า คุณภาพ คุณธรรม ถอดบทเรียนงานประชุมวิชาการ
P. 56
C1-200
19th HA National Forum
1.ปจุฉา
กรณีจิตสุดท้ายจะมีผลกับการเกิดใหม่ เหมือนกรณีคนประสบอุบัติเหตุจิตสุดท้ายของเขาจะแก้ไขได้อย่างไร เพราะเขาไม่ได้เตรียมใจ ?
วิสัชนา
เรื่องจิตสุดท้ายนี่ก็สาคัญนะเขาเรียกว่า มรณาสันนวิถี จิตที่มันใกล้ตายจะเป็นตัวกาหนด ภพภูมิที่จะไปเกิดในภพต่อไป คาว่า “ตาย” นี่ที่ จริงแปลว่า “ไปต่อในภพทั้งสาม” มาจากคาว่า “ติ” บวกกับ “อายะ” (ติ แปลว่า สาม, อายะ แปลว่าไป) ภพสามในท่ีนี้ น่าจะหมายถึงไปลงอบาย ไปเป็นมนุษย์อีก หรือขึ้นไปเป็นเทพ ขึ้นอยู่กับว่ากรรมที่เราทาในอดีตเป็นยังไง มี 3 อย่าง อย่างใดอย่างหน่ึงที่จะมาปรากฏ อย่างแรก คือ กรรมอารมณ์ เป็นเจตนาที่ทากรรมในตอนนั้นจะมาปรากฏเหมือนเพ่ิงทากรรมนั้นมาใหม่ๆ อย่างที่ 2 คือ กรรมนิมิต เป็นเครื่องมือที่เราทากรรมนั้น ตัวอย่างเช่น ฆ่าสัตว์อยู่เป็นนิจ ใกล้ตายจะมีกรรมนิมิตเข้ามาปรากฏ อาจจะมีความรู้สึกเหมือนกับมีมดมาไต่ อันนี้ก็เรียกมีกรรมนิมิตมาปรากฏ หรือเห็นมีด, เห็นเลือดเป็นต้น อย่างท่ี 3 คตินิมิต คือ ส่ิงที่อยู่ในนรก เช่นไฟหรือความร้อนเป็นต้น สามอย่างนี้อย่างใดอย่างหนึ่งมันจะมาปรากฏ ใกล้ตาย และจะนาจิตท่ีกาลังจะใกล้ตายไปสู่ภพใหม่ นิมิตเหล่านี้มันไม่สามารถที่จะควบคุมได้ง่ายๆ นะ บางคนคิดว่าเราทาช่ัวตลอดท้ังชีวิต ตอนใกล้ตายไปคิดอะไรดีๆ จะได้ไปขึ้นสวรรค์ เข้าใจผิดแล้ว มันเกิดข้ึนอย่างเป็นกระบวนการของมันเอง ตัวอาตมาเองก็มีประสบการณ์ตรง คือก่อนบวช ที่อเมริกาขับรถไปเยี่ยมเพื่อนท่ี ฟลอริด้า ขากลับ ประมาณตีหนึ่งตีสอง เผลอวูบไป รถไปหมุนอยู่กลางไฮเวย์ โชคดีที่ตอนนั้นไม่มีรถ สวนมา แล้วรถมันก็พุ่งลงไปข้างทาง ตอนน้ันจิตไปคิดเร่ืองเบ้ียประกัน ปกติอาตมาเป็นคนขับรถดีมาตลอด จ่ายเบี้ยประกันแพงจึงไปลดเบี้ยประกันลง พอลดเบี้ยประกันลง จิตมันไปคิดแต่เรื่องนี้ว่าเราไม่น่าไปลดเบี้ยประกัน จึงต้องจ่ายค่าซ่อมแพง ที่นี้เปรียบเทียบกับตอนที่อาตมามาบวช ปีแรก ก็ทาความสะอาดโบสถ์ที่วัดป่านานาชาติ ข้างบนเป็นกระจกหลายแผ่น อาตมาก็นาทีมเอาถังใส่ผงซักฟอกเอาบันไดปีนข้ึนไป ปรากฏว่าบันไดเอียง โดนน้าสบู่ทาให้ลื่นและร่วงลงมา รู้ตัวอีกที คืออยู่กลางอากาศ ตอนนั้นถ้าร่วงลงไปพ้ืนเป็นหินอ่อนไม่อาจคาดเดาผลได้ แต่จิตตอนนั้นกลับมารวม กันอยู่ที่พระพุทธรูป เห็นเหมือนกับแสงสว่างขึ้นมา คงเพราะเราอยู่กับลมหายใจตลอด เทศน์สวดมนต์ทาวัตรแล้วก็อยู่ในวัด จิตวูบรวมกับพระพุทธรูป โชคดีที่ร่วงลงมาตรงหย่อมดินท่ีปลูกต้นโพธิ์พอดี ช่วงท่ีเราใช้ชีวิตอยู่ในปัจจุบัน ถ้าเราคิดอยู่กับเร่ืองอะไร เวลาใกล้ตายมันก็จะคิดเร่ืองนั้น เขาเรียกว่า กรรมนิมิตที่มันมาปรากฏกับเราได้
2.ปจุฉา
จุดเปล่ียนจากการที่พระอาจารย์เป็นหมอรักษาคน และเปลี่ยนไปสู่การรักษาธรรม อยากให้พระอาจารย์ได้พูดถึงในรายละเอียดว่า ณ ขณะน้ันคิดอะไรบ้าง ท้ังที่การเป็นหมอ ชีวิตก็คงจะดีอยู่แล้ว ครอบครัวหรือทรัพย์สมบัติที่มีอยู่คงไม่น้อย และอะไรเป็นจุดที่ทาให้ท่านตัดสินใจ ที่จะเปลี่ยนแปลง เผื่อว่าจะเป็นโมเดลสาหรับใครสักคนที่ต้องการจะเปลี่ยนแปลงอะไรในตัวเองในชีวิต ?
วิสัชนา
อาตมาโชคดีคือครอบครัวของอาตมาเป็นหมอเกือบท้ังนั้น ท้ังลุงป้าน้าอา รวมถึงคุณแม่เองก็เป็นหมอ เราจึงสามารถคิดที่จะไปลองทา อย่างอื่นได้ ไม่ต้องห่วงเรื่องที่ว่าถ้าเราไม่อยู่แล้วจะมีใครดูแลเรื่องสุขภาพของคนในบ้าน ส่วนในเร่ืองของการเปล่ียนความคิดคงเป็นเรื่องของ กระบวนการค่อยเป็นค่อยไป มีหลายๆ ปัจจัยร่วมกัน สาหรับอาตมาเองสิ่งที่มีอิทธิพลมากก็คือหนังสือ เพราะเป็นคนชอบอ่านหนังสือ ตอนท่ีเรียน หมอปีสองกาลังจะสอบเครียดมาก ไปเจอหนังสือที่คุณแม่เก็บไว้ ชื่อว่าพุทธธรรม ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ปอ.ปยุตโต) อ่านแล้วก็รู้สึกติดใจมาก ได้อธิบายไว้หมดว่าชีวิตคืออะไร ชีวิตมันไปยังไง ชีวิตควรเป็นไปอย่างไร คือไม่น่าเชื่อว่าจะมีหนังสือที่อธิบายเรื่องนี้อย่างละเอียด อ่านแล้ววางไม่ลง อ่านจนจบ แล้วก็เข้าใจโครงสร้างของชีวิตท้ังหมด เพียงแต่ว่าเราพร้อมที่จะเดินไหมและสุดท้ายเม่ือได้ไปเรียนต่อเมืองนอกและก็ได้ไปเห็นไอดอล ของเราว่าแม้แต่ฝรั่งเองเขาก็สนใจพุทธศาสนา แม้เขาเป็นหมอผู้เก่งมากได้รางวัลงานวิจัยยอดเยี่ยม คิดค้นอยู่กับเรื่องความทุกข์ของคนไข้อยู่ตลอดเวลา เขาก็ยังหาคาตอบของนิพพานซึ่งเป็นที่ส้ินสุดทุกข์อย่างสมบูรณ์ไม่ได้ ซึ่งถ้าเราตั้งใจเรียนแบบเขาไปเรื่อยๆ สุดท้ายก็คงจะอยู่ในจุดเดียวกับเขา คอื ไปตดิ ทปี่ ญั หาของพระนพิ พาน และโชคดที สี่ ดุ คอื ไดม้ โี อกาสเจอกบั ทา่ นพระอาจารยช์ ยสาโร ตอนทเ่ี รยี นอยทู่ อี่ เมรกิ า ทา่ นเมตตามาสอนนกั เรยี น ไทยที่นั่น มีการจัดตั้งแคมป์เดินป่ากรรมฐาน (Backpack retreat) ได้นั่งสมาธิในป่าที่สงบสงัด เมื่อมีคาถามก็ได้ถามกับท่าน เราก็รู้สึกว่าวิถีชีวิตนี้ เป็นวิถีชีวิตท่ีประเสริฐ จุดเปลี่ยนอีกจุดหนึ่งสาหรับอาตมาก็คือ วันสุดท้ายของการเข้ากรรมฐานก่อนที่จะแยกย้ายกันกลับไปที่เมืองของแต่ละคน มีโอกาสขับรถนาพระอาจารย์ไปที่สวนสาธารณะของเมืองเพื่อเตรียมถวายอาหารและขอขมา วันนั้นพอไปถึง พอลงจากรถ พระอาจารย์ท่าน ก็ยื่นบาตรของท่านให้เราถือ ซึ่งตอนน้ันจาได้ว่าเป็นคร้ังแรกท่ีได้ถึงบาตรพระ มีความรู้สึกปลื้มปีติมาก บอกไม่ถูก ขนลุกเม่ือเราได้ถือบาตร เหมือนกับว่าส่ิงที่เราแสวงหามานานคือวิถีชีวิตแบบนี้เราสามารถที่จะเป็นได้ เป็นความประทับใจส่วนตัว
56 สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน)
