Page 73 - isgaldebursa
P. 73

Bursa Yanmaktan Nasıl Kurtuldu?                dağdan  inen  süvari  ve  milli  kuvvetler,
            Yukarıda  incelendiği  üzere  iç  ve  dış          Maksem Mahallesi’nden Hisar, Ulu Cami’ye
            tepkilere  rağmen  Yunan  kuvvetleri  şehri        akın   ediyorlar...   Ulu   Cami     önünde,
            yakmaya kararlıydı. Nitekim 10 Eylül günü          Balıkpazarı  ve  Altıparmak  taraflarında  tek
            saat     18.30’da      Yunanlılar     Fransız      tük perakende düşman neferleri de Setbaşı
            Konsolosluğu’nun yanındaki binayı ve Rum           Köprüsünü  bomba  ile  atmaya  teşebbüs
            Kilisesi’ni ateşe verdiler. Bu kilise ile birlikte   eden  askerata  rast  geliniyordu.  Sokak
            civardaki 40 kadar ev yandı.                       muharebeleri  yarım  saat  kadar  sürdü...
                                                               Düşman      orduları    kaçarken...    Bursa
            Diğer taraftan Şükrü Naili Paşa 9/10 Eylül         hapishanesinde bulunan  yüzlerce  zavallıyı
            1922’de  ileri  yürüyüş  emrini  verdi.  Bunun     diri  diri  yakmışlar,  mimari  bir  kıymeti  olan
            üzerine  Süvari  Tümeni,  10  Eylül  sabahı        meşhur  Irgandı  Köprüsünü  bombalayarak
            hareket  etti.  Hacı  İvaz  Köprüsü mevkiinde      atmışlardı.”  şeklinde  kurtuluş  gününde
            Yunan      kuvvetlerinin    yoğun     ateşiyle     yaşananlardan  bazı  kesitler  sunmaktadır.
            karşılaşan  tümen,  burada  öncü  alayı            10  Eylül  öğleden  sonra  Ziraat  Okulu’nu
            bırakarak  Bursa’yı  kuzeyden  kuşatmaya           bombayla     havaya     uçurdular.    Burada
            karar verdi. Bursa-Gemlik, Bursa-Mudanya           bulunan ürünler ve canlı hayvanlar da okulla
            yollarını kesmek için tümen, Samanlı Ömer          birlikte yandı.
            Bey çiftlikleri Hamitler yönünde hareket etti
            ve  Bursa  Türk  kuvvetleri  tarafından            Bu sırada Türk ordusu şehri tahrip etmemek
            kuşatıldı. Bunun üzerine Yunan kuvvetleri,         için   top     atışlarında    bulunmuyordu.
            imha  edilecekleri  korkusuyla  bir  an  önce      Yunanlıların  top  atışına  piyade  ateşiyle
            Bursa’yı terk etmek için harekete geçtiler.        karşılık veriyordu. Amaç, Bursa’yı mümkün
                                                               olan  en  az  hasarla  teslim  almaktı.  Şehir,
            Tam  bu  sıralarda  Püskülsüz  İsmail,             Şükrü  Naili  Paşa  komutasındaki  3ncü
            maiyetindeki 150 kişi ile Uludağ’dan şehre         Kolorduya  mensup  birlikler  tarafından
            indi. Gökdere yönünde ise Kabakçı Efe ve           kuşatıldı. Böylece Yunan kuvvetleri iki ateş
            arkadaşları şehre indiler. İşte bundan sonra       arasında  kaldı.  Bu  durumda  bir  an  önce
            milli kuvvetlerle Yunan kuvvetleri arasında        şehri  terk  ederek  canlarını  kurtarma
            şehir içinde çatışmalar başladı. Bu konuda         telaşına  düştüklerinden  Bursa  tümüyle
            Mümtaz  Şükrü  Bey,  “Maksem  sırtlarından         yanmaktan kurtuldu.
            kente  inen  ve  Jandarma  Komutanı  Hasan
            Bey  ile  sürekli  olarak  ilişkisini  kesmeyen
            Püskülsüz İsmail Çetesi ve bunlara katılan
            halk     kentteki    Yunanlıların      üzerine
            atılmışlardı...  Pirinçhanı  ve  Balık  pazarı
            civarından  kaçan  Yunanlıları,  bu  çete  ve
            toplum     kovalamaktaydı...      O    akşam
            kuvvetlerimizden bir grup kente girdi. Bursa
            anlatılması  güç  bir  heyecan  ve  sevinç
            coşkunluğu      içinde    sabahlara     kadar
            kurtuluşu kutladı.” demektedir.

            Sedat  Ataman  ise,  “Bu  eski ve  tarihi Türk
            şehrinin  yanıp  kül  olması  düşünceleri
            başladı. Kurtuluş gününün gecesi bu endişe
            ile  geçti...  Tepecik,  Köprübaşı,  Hasanköy,
            Samanlı     köyleri   kızıl   alevler   içinde
            yanıyorlardı. Saat dört buçuk beş aralarında
            istasyondaki baruthane patladı... Bu arada
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78