Page 45 - Bursa

deden farklı bir insanla karşılaştığını Efendinin odaya girmesiyle üç eşkıya
anlar. Hemen yanına çağırır. Zekeriya Dönemin en meşhur eşkı- odadan çıkarlar. Sonrada evi terk
Efendi; “Teşkilatlanmadan eşkıya ve edip atlarına binerler. Atlarına binip
isyancılarla mücadele edilemeyeceği- yası Sünüklü (Sünlük köyün- ileri-geri giderek gövde gösterisi ya-
ni söyler.” söyledi. Bu arada paçasın- den) Davut’tur. Kara Davut parlar. Geride sadece Neçhak Recep
dan sızan kanı Osman Bey fark eder. diye bilinir. Yunanlı işgalci- kalır. Zekeriya Efendi sorar; “ne isti-
“Ne oldu diye sorar?” Osman Bey onu yorsunuz” diye. Recep havadan-su-
dinler. Tedavi ettirir. (Dayım dedeme lerle işbirliği yapan Davut dan konuşmaya çalışarak ortamı
banyo yaparken yardım ederdim, bu yörenin astığı astık, kestiği yumuşatmaya çalışır. Arkadaşlarının
izleri gördüm demişti). Memleketin- kestik derebeyidir. İstediği /Davut’un çok cesur insanlar olduk-
de Zekeriya Efendi’yi misafir eder. yeri basar, istediğini dağa larını söyler. Zekeriya Efendi’nin il-
Sabaha kadar memleketin durumu gisizliğinin onları incittiğini söyleye-
üzerine konuşurlar. Osman Bey ve kaldırır. Kendisine Çerkez rek, konuyu mermi istemeye getirir.
Zekeriya Efendi arasındaki dostluk denilse de aslı yoktur. “Haşlak kaldık, mermimiz yok, birkaç
Osman Bey asılana kadar sürer. bağ mermi versene” der. Eşkıyalar da
her an ateş açılabilir, hedef olmaya-
Zekeriya Efendi’nin daha önceden
Zekeriya Efendi ile görüşür. Nevres lım diye ileri geri gitmektedirler. Bu
gayri resmi olarak Kuvvayı Seyya-
Bey’in izini aradım bulamadım. Ama sırada Davut dışarıdan bağırmaya
re’yle, İstanbul Karakol Cemiyeti’yle
bir tesadüf oldu ve Manavoğlu Nev- başlar; “Vur onu, vursana”. Zekeriya
bir alakası vardır. Yaptığı faaliyetleri
res Bey’in Bursa’nın işgali üzerine Efendi Recep’e “Bağıran köpeği alıp
perdelemesi için kendisine İstan-
yazdığı kitabı buldum. “Merkadi Os- hemen köyü terk edin, yoksa hepinizi
bul’dan 1919 yılında gönderilmiş
gezici imam olduğuna dair bir belge man’da Yunan Süngüsü” ebediyen sustururum” deyip Neç-
verilmiştir. Zekeriya Efendi Osman Eşkıya Kara Davut hak Recep’i kovar. Bahçeden çıkan
Bey'den silah ister. Osman Bey “Bu Recep’e arkadaşları “Niye vurmadın,
Dönemin en meşhur eşkıyası Sü- niye vurmadın” diye sorarlar. Neçhak
konu beni aşar" der. Sonra beraber-
nüklü (Sünlük köyünden) Davut’tur. Recep ne cevap verdi bilinmez ama
ce Bursa, Eskişehir veya Ankara’ya
Kara Davut diye bilinir. Yunanlı köyü hızlı bir şekilde terk ederler.
giderler. Yetkililerle görüşürler.
işgalcilerle işbirliği yapan Davut
Kendisine Kuvvayı Milliye adına Ba- Davut bu olaydan işi büyütür.
yörenin astığı astık, kestiği kestik
lıkesir, Bursa ve Kütahya’da geçerli Yanına çok sayıda adam toplayarak
derebeyidir. İstediği yeri basar,
bir yetki belgesi alır. Osman Bey’de çetesini güçlendirir. Bölgenin
istediğini dağa kaldırır. Kendisi-
Zekeriya Efendiye bir İngiliz Filintası neredeyse tek hâkimi olur. Sonra
ne Çerkez denilse de aslı yoktur.
hediye eder. Bu filinta ve yanında adamlarından biriyle Zekeriya
Çerkezce biliyordu. Sadece çetesinde
başka bir filinta yıllar sonra Haşim Efendi’ye bir mektup gönderir.
birkaç Çerkez vardır.
Hoca’nın yıkılan evinin bir köşesinde Mektubunda “Bizim mesleğimiz,
paslanmış. Zekeriya Efendi Ankara’ya Davut’la işbirliği yapan Yıldız Köyün- işimiz adam öldürmek, bizimle zıt
birkaç defa gider. Ankara’nın başkent den İzzet adında bir eşkıya vardır. gidenler bu bölgede yaşayamaz.
olduğunu duyunca yakınlarına “Bu Onun baş adamı Zekeriya Efendi Hesabını görürüz” der. Zekeriya
taşlık kasaba bu milletin çok parasını Davut’u tanımıyordu. Bir gün tanıdığı mektubu hemen okur, arkasını
yer” demiştir. Gulalako (ikircikli, kararsız) lakaplı çevirip şunları yazıp aynı adamla
Zekeriya Efendi serbest bırakılır. İzzet diye bir adamın bulunduğu geri iade eder; “Benim silahım keçi
boku atmıyor, hesap görebileceksen
Verilen yetki belgesi tüm resmi gö- dört kişi ( Davut, İzzet, Döllük varım. İstediğin yerde vuruşalım,
revlilerin ona yardımcı olmasını ve köyünden Neçhak Recep ve Recep hodri meydan”
istediği silah, mermi ve malzemeyi adında diğer bir eşkıya)köye geçiyor-
vermesini emreder. Zekeriya Efendi duk, misafir geldik diye mola verirler. Zekeriya Efendi Davut’u sürekli
bu belgeyle Mustafakemalpaşa (o Köy korucusu Ethem, bunları alıp uyarır. Yaptıklarından vazgeçmesini
zamanki adı Kirmasti) Kaymakam- Zekeriya Efendi’nin evine getirir. ister. Davut da Zekeriya Efendi’den
lığına gider. Jandarmadan tüfek ve Eşkıyalar Yıldız üzerinden Susurluk kendisine katılmasını ister. Devlet ar-
mermi alır. tarafına gideceklerdir. Atlarından kamızda der. Karşılıklı tehditler gider
inip bahçeye girerler. Zekeriya Efendi gelir. Zekeriya Efendi sülük Davut’u
Zekeriya Efendi ve köydeki yaşlıların ikindi namazını kılmak için abdest düelloya davet eder, Davut kabul
ifadesine göre bölgede Kuvayı Milliye almaktadır. Zekeriya Efendi istifini eder. Düello yeri Davut’un köyü Sün-
çalışanlarının başında Manavoğlu bozmadan abdest almaya devam lük ve Güvem Köyü arasındaki Turfal
Nevres Bey geliyordu. Askerlik şu- eder. Korucuya misafir odasına alma- Dağında bir tarladır.
besinde görevli ve Bursa’da Redd-i sı için başıyla işaret eder.
İlhak Cemiyeti’ni kuranlar arasında Zekeriya Efendi kararlaştırılan gün
Davut ve adamları içeri girerler,
yer alan Binbaşı Manavoğlu Nevres silahlarını kuşanıp yola çıkar. Bunu
Zekeriya Efendi’nin ilgisizliği onları
Bey’le de bağlantısı vardır. Nevres duyan kardeşi Haşim Hoca aceleden
sinirlendirir. Misafirler yatak-yor-
Bey sık sık Zekeriya Efendi’yle gö- eğer bile takmadan bir ata atlar ve
ganları yerdeki halıların üzerine
rüşmeye gelir. Kaçamak ve Çerkes ona yetişir. Zekeriya Efendi kardeşini
atmışlar ve kendilerine ikram edi-
Tavuğu ile ağırlanırdı. Kurtuluş Sa- şiddetle azarlayıp geri gönderir.
len kahveyi reddetmişler. Zekeriya
vaşı’ndan sonra da sık sık köye gelip
Zekeriya Efendi erken gelmiştir. Tar-
41