Page 61 - Ky yeu Hoi thao khoa hoc Con duong... (21x29)

Con ñöôøng xuaát döông cuûa ñoàng chí Traàn Phuù qua ñòa baøn thaønh phoá Moùng Caùi .61

Từ đầu thế kỷ XX, Nghệ An đã bắt đầu hình thành các cơ sở công nghiệp, các đồn điền
có quy mô lớn. Vinh trở thành trung tâm công nghiệp ở miền Trung. Giai cấp công nhân
hình thành. Nhiều trường học ra đời. Tầng lớp trí thức tân học, tiểu tư sản xuất hiện,

nhanh chóng tiếp cận, tiếp thu và truyền bá các tư tưởng mới để tiến hành đấu tranh
chống thực dân. Các tổ chức cách mạng ra đời và nhanh chóng trưởng thành về tư tưởng
và tổ chức.

Đối với chàng thanh niên yêu nước Trần Phú, hình ảnh người cha thân yêu tuẫn tiết
trước công đường, hình ảnh người mẹ hiền dịu vì phải tảo tần kiếm sống đã qua đời trong
vất vả cực nhọc, cảnh nước mất, nhân dân lầm than, rên xiết dưới gót giày của bọn thực
dân xâm lược và bọn phong kiến bán nước với thân phận người nô lệ... đã trở thành nỗi
uất hận nung nấu tâm hồn, tạo nên động lực lớn thôi thúc anh dấn thân vào con đường
cách mạng.

Ngày 14/7/1925, tại núi Con Mèo (hình dạng núi giống con mèo phủ phục), hay Dũng
Quyết, hoặc Phượng Hoàng Trung Đô (thời vua Quang Trung) ở vùng Bến Thủy, Thành
phố Vinh, tỉnh Nghệ An, Hội Phục Việt được thành lập, với các yếu nhân là: Lê Văn

Huân, Trần Phú, Trần Đình Thanh, Tôn Quang Phiệt, Ngô Đức Diễn... sau đổi thành
Hội Hưng Nam, rồi Tân Việt Cách mạng Đảng.
Theo Đặng Hòa (nguyên Trưởng phòng Trưng bày - Tuyên truyền - Đối ngoại, Bảo
tàng Cách mạng Việt Nam) trong bài: Nhóm thanh niên yêu nước đầu tiên sang Quảng

Châu dự lớp huấn luyện chính trị, đăng trên trang Bảo tàng Lịch sử quốc gia, ngày
04/10/2017 : “Năm 1925, sau khi thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên tại
(1)
Quảng Châu, Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc đã bàn với Tổng bộ của Hội xây dựng các
đường dây liên lạc giữa Tổng bộ với trong nước để đưa đón cán bộ đi về, chuyển nhận
tài liệu, sách báo. Đồng thời cử người về nước tìm chọn những thanh niên có chí khí đưa
sang Quảng Châu để Người trực tiếp huấn luyện chính trị và phương pháp hoạt động
cách mạng rồi trở về gây dựng cơ sở trong nước”.

Năm 1925, ở trong nước, Hội Hưng Nam quyết định cử người đi liên lạc với Hội Việt
Nam Cách mạng Thanh niên ở Quảng Châu, xem như bước tiền trạm, để trao đổi chủ
trương, tiến tới thống nhất tổ chức và hoạt động cứu nước. Lê Duy Điếm - sinh năm
1906, quê ở xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh, một hội viên lanh lợi, đáng
tin cậy, được chọn đi tìm bắt liên lạc với những người Nghệ An - Hà Tĩnh đang cư trú
và hoạt động yêu nước ở Xiêm, từ đó tìm đường đi Quảng Châu. Đến Quảng Châu, Lê

Duy Điếm gặp được Tổng bộ Hội Thanh niên và Nguyễn Ái Quốc. Sau khi trình bày mục
đích chuyến đi theo quyết định của Hội Hưng Nam, Lê Duy Điếm được giữ lại dự lớp

(1) Năm 1963, Bảo tàng Cách mạng Việt Nam (nay là Bảo tàng Lịch sử quốc gia) đã tổ chức cuộc khảo sát
thực địa để nghiên cứu tìm tư liệu và hiện vật về con đường xuất dương của đoàn trong nước đầu tiên
đó. Đoàn khảo sát do ông Đào Duy Kỳ, Chủ tịch Hội đồng khoa học Bảo tàng Cách mạng Việt Nam làm
Trưởng đoàn với sự tham gia của các ông Phan Trọng Bình, Phan Trọng Quảng, Nguyễn Ngọc Ba là 3
trong số 10 người cùng xuất dương với Trần Phú tháng 7/1926. Ngày 26/11/1963, Đoàn khảo sát rời Hà
Nội tiến hành nghiên cứu thực địa, tìm và đối thoại với các nhân chứng ở Hải Phòng, Hòn Gai, Tiên Yên,
Móng Cái, Đông Hưng và kết thúc khảo sát ngày 06/12/1963.