Page 16 - C:\Users\Khanh Tuong\OneDrive\Máy tính\10\10A4-10A5\10a5\
P. 16

1 Sai số tuyệt đối

     Gi£ sû a là giá trà đúng cõa mët đ¤i lưñng và a là giá trà g¦n đúng cõa a. Giá trà
     |a − a| ph£n ánh mùc đë sai l»ch giúa a và a. Ta gåi |a − a| là sai sè tuy»t đèi cõa sè
     g¦n đúng a và kí hi»u là ∆ a , tùc là ∆ a = |a − a.
     Trên thüc t¸ nhi·u khi ta không bi¸t a nên không thº tính đưñc chính xác ∆ a . Tuy
     nhiên, ta có thº đánh giá đưñc ∆ a không vưñt quá mët sè dương nào đó.
     N¸u ∆ a ≤ d thì |a − a| ≤ d ⇔ −d ≤ a − a ≤ d ⇔ a − d ≤ a ≤ a + d.
     Khi đó ta quy ưîc vi¸t a = a ± d.
     Như vªy khi ta vi¸t a = a ± d ta hiºu sè đúng a n¬m trong đo¤n [a − d; a + d].
     Vì vªy, d càng nhä thì đë sai l»ch càng ít đi.

      2 Sai số tương đối

                                                        ∆ a            ∆ a
     Sai sè tương đèi cõa sè g¦n đúng a, kí hi»u là σ a , là t¿ sè  . Tùc là σ a =  .
                                                        |a|             |a|
                                        d
     N¸u a = a ± d thì ∆ a ≤ d. Do đó σ a ≤  .
                                        |a|
          d
     N¸u     càng nhä thì ch§t lưñng cõa phép đo đ¤c hay tính toán càng cao.
          |a|
     Ngưíi ta thưíng vi¸t sai sè tương đèi dưîi d¤ng ph¦n trăm.


      C SỐ QUY TRÒN
     Nguyên t­c quy tròn sè:

         N¸u chú sè ngay sau hàng quy tròn nhä hơn 5 thì ta ch¿ vi»c thay th¸ chú sè
          đó và các chú sè bên ph£i nó bði sè 0.

         N¸u chú sè ngay sau hàng quy tròn lîn hơn hay b¬ng 5 thì ta thay th¸ chú sè
          đó và các chú sè bên ph£i nó bði 0 và cëng thêm 1 đơn và vào chú sè ð hàng
          đưñc quy tròn.

      !
     4 Chú ý:
        1 Khi quy tròn sè đúng a đ¸n mët hàng nào thì ta nói sè g¦n đúng a nhªn đưñc
          là chính xác đ¸n hàng đó.

        2 N¸u k¸t qu£ cuèi cùng cõa bài toán yêu c¦u chính xác đ¸n hàng 10 −n  thì trong
          quá trình tính toán, ð k¸t qu£ cõa các phép tính trung gian ta c¦n l§y chính xác
          ít nh§t đ¸n 10 −(n+1) .
        3 Cho sè g¦n đúng a có đë chính xác d (tùc là a = a ± d). Khi đưñc yêu c¦u quy
          tròn sè a mà không nói rõ quy tròn đ¸n hàng nào thì ta quy tròn sè a đ¸n hàng
          cao nh§t mà d nhä hơn 1 đơn và õa hàng đó.



      12 Sê Tay Toán 10A5
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21