Page 254 - Trinh bay huyen Quoc Oai

của huyện chỉ cấy được một vụ, cảnh “chiêm khê mùa thối” còn tiếp
diễn ở hầu hết các xã trong huyện.

Hệ thống đê ngăn lũ từ sông Hồng, sông Đáy, sông Tích đều bị
xuống cấp, nhiều đoạn bị đào bới, rạn nứt, sạt lở nghiêm trọng. Đê
sông Hồng thuộc địa phận Quốc Oai dài hơn 3km (từ thôn Giạo Hà xã
Ngọc Tảo - Phúc Thọ đến Cầu Bin) bị sạt lở 514m tại quãng Mỹ Giang -
Quai Chè. Ngoài ra, còn một số đoạn sạt trượt về phía bãi sông. Tuyến
đê hữu Đáy chạy qua địa phận 10 xã của huyện Quốc Oai, từ Tứ Hiệp
đến Đại Thành, trong kháng chiến nhiều đoạn thân đê bị địch lợi dụng
xây dựng lô cốt, đào công sự chiến đấu; mặt đê bị nhiều loại xe quân sự
thường xuyên hoạt động nên đã bị “nghiền nát” thành những “ổ gà”, “ổ
voi”, nhiều đoạn bị trũng võng, lầy thụt. Đặc biệt, đoạn qua Yên Nội
(thuộc xã Đồng Quang) bị sạt lở 800m, đoạn qua xã Hưng Đạo bị hủy
hoại 30m. Toàn tuyến đê hữu Đáy cao trình rất thấp, không đủ khả
năng ngăn lũ . Trong khi đó, hệ thống phân lũ từ sông Hồng vào sông
(1)
Đáy qua đập cầu Bin (đập Phùng) bị hư hỏng nặng, chưa sửa chữa
được có thể gây vỡ đê sông Đáy, gây lụt lội trên diện rộng.
(2)
Đê tả Tích chạy qua địa phận 4 xã, từ Ngọc Liệp xuống Cấn Hữu,
trong những năm kháng chiến, toàn tuyến không hề được tu bổ, sửa
chữa, nên đê vừa nhỏ bé, vừa xuống cấp nghiêm trọng. Các cống qua
đê đều đã rò rỉ, thẩm lậu, tiềm ẩn nguy cơ vỡ đê rất cao. Ngoài ra, hệ
thống đê vệ nông, đê hữu Tích, mương máng, cống tưới tiêu trên địa
bàn toàn huyện đều nhỏ bé, thiếu và yếu. Sau giải phóng, 16/16 xã
đều có yêu cầu được sửa chữa gấp, tạm thời đê, mương máng, cống tưới
tiêu... để phục vụ sản xuất.
Về mặt chính trị - xã hội, tuy Hiệp định Giơ-ne-vơ được ký kết và
có hiệu lực (20/7/1954) nhưng tình hình trên toàn miền Bắc nói chung,
huyện Quốc Oai nói riêng vẫn còn diễn biến phức tạp. Ngay sau khi
hòa bình lập lại, toàn huyện có 558 ngụy quân, ngụy quyền với đủ các
sắc áo, binh chủng bỏ ngũ trở về với gia đình và hàng trăm người đã
từng cộng tác với địch trong thời kỳ địch chiếm đóng. Ngoài ra còn 500
ngụy binh vẫn còn ở lại trong các đơn vị, doanh trại của địch. Toàn bộ
số ngụy quân, ngụy quyền (bao gồm cả số đã trở về với gia đình và số
hiện còn ở lại với địch) đều rất hoang mang, dao động, chưa yên tâm

(1) Mức nước như năm 1945, nhiều đoạn chỉ còn 5 tấc nữa là tràn đê.
(2) Đập cầu Bin có 7 cửa, đã bị hỏng và sập 2 cửa.

254