Page 271 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc
P. 271
Phần thứ hai: LỊCH SỬ 255
Dưới thời thuộc Đường (618 - 907), những cuộc khởi
nghĩa giành quyền tự chủ diễn ra với mật độ nhiều hơn
trước. Đó là các cuộc khởi nghĩa dưới sự lãnh đạo của Lý Tự
Tiên và Đinh Kiến (năm 687), Mai Thúc Loan (713 - 722),
Phùng Hưng (776 - 791), Dương Thanh (819 - 820)... Các
cuộc khởi nghĩa chống chính quyền phong kiến phương Bắc
diễn ra quyết liệt nhưng đều bị đàn áp, tuy nhiên không vì
thế mà tinh thần yêu nước của nhân dân ta bị dập tắt. Trái
lại, nó luôn được nuôi dưỡng và chờ cơ hội để thổi bùng thành
sức mạnh to lớn.
Những năm đầu của thế kỷ X, nhà Đường đã suy yếu. Các
quan Tiết độ sứ, đặc biệt là từ Tiết độ sứ Chu Toàn Dục đã
không đến An Nam trấn trị trực tiếp mà chỉ quản lý từ xa.
Năm 905, Khúc Thừa Dụ là hào trưởng ở Hồng Châu (nay
thuộc tỉnh Hải Dương) tự xưng là Tĩnh hải Tiết độ sứ, tuyên
bố nền tự chủ, chính thức kết thúc quyền cai trị của nhà
Đường ở An Nam. Sau khi Khúc Thừa Dụ qua đời, con là
Khúc Hạo lên kế vị. Khúc Hạo làm Tiết độ sứ từ năm 907 đến
năm 917 , “giữ lấy La thành, tự xưng là Tiết độ sứ, chia đặt
1
các lộ, phủ, châu và xã ở các xứ, đặt ra Chánh lệnh trưởng và
Tá lệnh trưởng, bình quân thuế ruộng, tha bỏ lực dịch, lập sổ
khai hộ khẩu, kê rõ họ tên quê quán, giao cho giáp trưởng
trông coi. Chính sự cốt chuộng khoan dung giản dị. Nhân dân
đều được yên vui” . Năm 917, Khúc Hạo qua đời, con là Khúc
2
Thừa Mỹ kế tục sự nghiệp. Năm 919, Khúc Thừa Mỹ sai sứ
_______________
1. Xem Đại Việt sử ký toàn thư, Sđd, t.1, tr.201.
2. Quốc sử quán triều Nguyễn: Khâm định Việt sử thông giám cương
mục, Sđd, t.1, tr.207.

