Page 270 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc

254 Cẩm Phả - Đất và Người

của Hai Bà Trưng vào năm 40. Chỉ trong một thời gian ngắn,
nghĩa quân đã làm chủ toàn bộ 65 huyện thành (nghĩa là toàn
bộ lãnh thổ nước ta hồi đó). Trưng Trắc lên làm vua (sử gọi là
Trưng Vương), đóng đô ở Mê Linh (Hà Nội). Khoảng giữa năm
42, quân Hán do Mã Viện chỉ huy vượt qua Ninh Hải - Lục
Châu, vào Lục Đầu Giang. Những trận đánh ác liệt diễn ra
khắp từ vùng Đông Bắc cho đến căn cứ Lãng Bạc (khu vực hai

huyện Lương Tài và Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh), thành Cổ Loa
(Đông Anh, Hà Nội). Trong cuộc khởi nghĩa và cuộc kháng
chiến do Hai Bà Trưng lãnh đạo, người dân Quảng Ninh đã
tích cực tham gia. Theo truyền thuyết và các tư liệu dân
gian, khu vực Quảng Ninh có rất nhiều người tham gia cuộc
khởi nghĩa của Hai Bà, tiêu biểu nhất là bà Lê Chân (quê gốc
ở làng An Biên, Đông Triều), nữ tướng Vĩnh Huy (ở núi Yên
Tử, Uông Bí), ba anh em họ Trương (được thờ ở thôn Bác Mã,
Đông Triều), bà Thánh Thiên (xã Xuân Sơn, Đông Triều)...

Từ sau thất bại của khởi nghĩa Hai Bà Trưng, nhân dân
ta lại tiếp tục nổi dậy đấu tranh chống ách độ của các triều
Đông Hán, Ngô và Nam triều, giành lại quyền tự chủ. Năm 280,
Thứ sử Giao Châu là Đào Hoàng đã dâng biểu lên vua Tấn
nói rõ tình hình hỗn loạn ở Giao Châu và đề nghị không được
giảm bớt số binh lính đồn trú. Tờ biểu có đoạn viết: “Ngày
nay bốn biển hợp nhất, đâu cũng thần phục cả... Nhưng mà,

người châu này (chỉ Giao Châu) không thích yên vui, ưa làm
những sự khởi loạn. Vả lại, về phía nam Quảng Châu, cả
vùng có đến hơn sáu nghìn dặm, trong đó có đến hơn 50.000
hộ không phục theo và không phụ thuộc... Vậy thì số quân
đóng ở châu chưa nên giảm bớt” .
1
_______________

1. Quốc sử quán triều Nguyễn: Khâm định Việt sử thông giám cương
mục, Sđd, t.1, tr.142.