Page 476 - Microsoft Word - Cam Pha dat va nguoi.doc
P. 476
444 Cẩm Phả - Đất và Người
II- CẨM PHẢ TRONG THỜI KỲ KHÁNG CHIẾN
CHỐNG MỸ, CỨU NƯỚC (1954 - 1975)
1. Tiếp quản thị xã, xây dựng lại bộ máy chính quyền
và bước đầu phát triển kinh tế, văn hóa (1954 - 1960)
a) Tiếp quản thị xã và xây dựng, củng cố bộ máy chính quyền
Sau khi Hiệp định Giơnevơ về chấm dứt chiến tranh, lập
lại hòa bình ở Đông Dương được ký kết (ngày 21/7/1954).
Đặc khu Hòn Gai có hai khu vực: khu giải phóng, gồm toàn
bộ hành lang khu mỏ; và khu tập kết (quân Pháp tạm
chiếm), gồm thị xã Hòn Gai và thị xã Cẩm Phả (bao gồm cả
Cửa Ông). Thực dân Pháp vi phạm trắng trợn nội dung của
Hiệp định. Chúng tìm nhiều cách quấy phá, càn quét, cướp
bóc, phá hủy tài sản của nhân dân. Ngày 22/7/1954, nghe
tin Hiệp định Giơnevơ được ký kết, quân Pháp ở đồn Cẩm
Phả đã hạ cờ, đập phá hòm xiểng, bàn ghế, sau đó một số
lính bỏ chạy, một số đào ngũ, ra hàng. Biết tin mỏ Mông
Dương thuộc khu vực ta tiếp quản sau Hiệp định Giơnevơ,
giới chủ của Công ty Pháp khai thác mỏ than Bắc Kỳ đã lập
tức cho tháo dỡ máy móc, dây cáp, đường ray xe điện để
chuyển về Cửa Ông. Một số tư sản mại bản người Hoa và
người Việt đã thu xếp tiền của xin được theo chủ mỏ Pháp
vào Nam (như chủ thầu mỏ Cẩm Phả là Lục A Cam, Mộc
Dậu xin vào Sài Gòn). Mặt khác, Công ty mỏ than Bắc Kỳ
đẩy mạnh khai thác, cố gắng thu lợi trước khi phải rút hoàn
toàn khỏi vùng mỏ Cẩm Phả. Ngày 20/9/1954, Công ty mỏ
than Bắc Kỳ nhận được đơn mua than của Nhật, chính
quyền Sài Gòn và một số quốc gia khác với tổng trọng lượng

