Page 25 - Оқу құралы ТЕРМОЯДРОЛЫҚ ЭНЕРГЕТИКА. ТОКАМАК
P. 25
3) Термоядролық синтез дегеніміз не?
4) Тарондтық камералар қай елдерде бар?
5) Термоядролық реактордың неше түрі бар?
6) Стеллаторды кім ойлап тапқан, қай жылы?
7) Ең үлкен термоядролық реакторды не деп атауға болады ?
8) Стелларатор дегеніміз не?
9) Барлығы қанша Токамак салынған?
10) Токамак энергияны қалай өндіреді?
4. Токамак жұмысы
4.1 Токамактағы жүретін процесстер
Токамактағы плазманы термоядролық реакцияларға қажетті температураға
төтеп бере алмайтын камераның қабырғалары емес, арнайы жасалған біріккен
магнит өрісі – плазма колонкасы арқылы өтетін тороидты сыртқы және полоидтық
ток өрісі ұстайды. Плазманы шектеу үшін магнит өрісін пайдаланатын басқа
қондырғылармен салыстырғанда, электр тогын пайдалану токамактың басты
ерекшелігі болып табылады. Плазмадағы ток плазманы қыздыруды және
вакуумдық камерадағы плазмалық колоннаның тепе-теңдігін сақтауды қамтамасыз
етеді. Бұл токамак, атап айтқанда, сыртқы магниттік катушкалардың көмегімен
тороидтық және полоидтық өрістер жасалатын балама оқшаулау схемаларының
бірі болып табылатын жұлдыздандырғыштан ерекшеленеді.Токамак реакторы
қазір ITER халықаралық ғылыми жобасының бір бөлігі ретінде
әзірленуде.Термоядролық плазмадағы оң зарядты иондар мен теріс зарядталған
электрондар өте жоғары энергияға және сәйкесінше жоғары жылдамдыққа ие.
Біріктіру процесін жалғастыру үшін ыстық плазма бөлшектерін орталық аймақта
ұстау керек, әйтпесе плазма тез суытады. Магниттік оқшаулау біріктіру
құрылғылары магнит өрісіндегі зарядталған бөлшектердің Лоренц күшін сезіну
фактісін және күш сызықтары бойымен спиральды айналдыру фактісін
пайдаланады.