Page 11 - 25-RS_april20-PF
P. 11

Tekening van een paviljoenotter,
                                                                             getrokken door een schippers-
                                                                             gezin, ter hoogte van het
                                                                             sasseniershuis te Tildonk.
                                                                             (S. Joosen, 1995)











            Dat  de  Leuvenaars hun huiswerk   diepgang 2,5 meter. Het hoogte-  een bank. De Leuvense gemeen-
            gemaakt hadden, blijkt uit het feit   verschil van 14 meter werd opge-  schap bracht 50.000  Brabantse
            dat al enkele weken na het verle-  vangen door  drie  sluizen, name-  gulden  bij  elkaar.  Het  belang dat
            nen van het octrooi de werken van   lijk te  Kampenhout, te  Mechelen   de Leuvenaars en met name de
            start gingen. Op 9 februari 1750 gaf   (aan de Plaisancebrug) en aan het   brouwers hechtten aan het kanaal
            landvoogd  Karel van Lotharingen   Zennegat. Het eerste schip kwam in   blijkt uit het feit dat in 1760  een
            de eerste spadesteek te Wilsele.   Leuven aan op 23 juli 1753. Zoals   lening van 400.000 gulden voor de
            De graafwerken werden uitgevoerd   we  meemaakten bij de  ingebruik-  herstelwerken verstrekt werd door
            door een 500-tal Ardeense boeren   name  van de  Willebroekse  vaart   het  Leuvense  Brouwersambacht.
            die onder meer logies vonden in   kende ook de Leuvense vaart haar   Vermits  de  stad  Leuven  instond
            de onteigende woningen op het     kinderziekten. Sluizen begaven   voor de financiering verkreeg ze het
            traject.  Die  arbeiders  werden zeer   het en dijken braken herhaaldelijk   alleenrecht op de exploitatie van de
            goed betaald, namelijk ongeveer   door. Vanaf december 1757  viel   vaart en verleende het rijksbestuur
            driemaal het loon van een arbeider   door  het  begeven van de  sluis  en   aan de stad verschillende octrooien
            in de fabriek. Het werk gedurende   de brug te  Mechelen het  verkeer   die recht gaven op het heffen van
            11 uur  per  dag was dan ook zeer   op het kanaal stil. Een studie wees   belastingen, zoals op het brouwen
            zwaar. Alles  gebeurde  nog met   uit dat drie sluizen te weinig waren   van bier, het  malen van graan en
            spades en kruiwagens die via loop-  om  de  waterdruk  van 14 meter   de verkoop van vis. Verder  waren
            bruggen met paardenkracht uit het   hoogteverschil op te vangen. De   er vaartrechten, trekschuitrech-
            kanaal werden opgetrokken. Na     sluis te Mechelen werd vervangen   ten, sasgelden en de kaderechten.
            minder dan 3 jaar en zo’n 20 miljoen   door twee nieuwe sluizen te Boort-  Bijzonder was dat de dijk op de
            manuren was het kanaal gereed en   meerbeek en te Battel en een extra   rechteroever  voor  het  openbaar
            op 21 december 1752 werd het      sluis in Tildonk. De  herstelwerken   verkeer werd opengesteld mits het
            met water uit de Dijle gevuld.    werden uitgevoerd vanaf midden   betalen van een vergoeding van 2
                                              1760 en vanaf 1763 kon de vaart   oorden per persoon en 1 oord per
            Vermits het tracé nooit gewijzigd   opnieuw in gebruik genomen     paard. De linkeroever was voorbe-
            werd, had en heeft het kanaal nog   worden.                        houden voor de trekdienst.
            steeds een lengte van 30 kilometer
            tussen de kanaalkom in Leuven en   Voor  de  financiering  van  de  vaart   Evenwel, zoals meestal bij belang-
            het  Zennegat  waar  het  uitmondt   ging de  stad  Leuven een lening   rijke  infra-structuurwerken  het
            bij de samenvloeiing van de Dijle   van  600.000 Brabantse  gulden   geval is, liepen ook bij de aanleg
            en de Zenne. De breedte van het   aan bij Maria-Theresia en van    van de vaart, mede door de extra
            kanaal was  ruim 20 meter  en de   369.000 Brabantse  gulden bij   herstelwerken in de eerste tien jaar,


                                                                                          april 2020  Ruimschoots  11
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16