Page 26 - MODUL BAHASA JAWA KARSINI XI-dikonversi-converted

MATERI IV
UPACARA ADAT JAWA
Wacan Eksposisi yaiku wacan kang ngandharake babagan kawruh utawa informasi.
Wacan eksposisi kaperang dadi loro yaiku eksposisi analisis lan eksposisi hortarori.
1. Eksposisi analisis yaiku wacan eksposisi kang negesake panemu kang mbabar
wawasan.
2. Eksposisi hortarori yaiku wacan eksposisi kang dudutane di kantheni
pangajak utawa panjurung.
Ngarang wacan ekposisi Iku nggatekake babagan ing ngisor iki:
1. Nemtokake topic kang bakal ditulis
2. Milih topic dadi poko pikiran
3. Ngembangake saben pokok pikiran dadi paragraph
4. Maca maneh asile karangan kanthi titi
5. Mbenerake Manawa ana kang luput lan njangkepi Manawa ana kang kurang
6. Nulis maneh karangan kang wis dikoreksi.
Bab-bab kang kudu digatekake nalika nyunting karangan kaya kasebat ing ngisor iki:
1. Maca saben ukara kanhi nliti apa ana panulisan aksara,tembung,utawa ukara kang
salah.
2. Mbenerake panulisan aksara,tembung,utawa ukara kang salah.
3. Mbenerake paragraph paragraph kang ora runtut ukarane.
4. Mbenerake gegayutan paragraph siji lan sijine

Maca wacan Ekposisi upacara adat Jawa
Upacara adat Jawa Mantu

Ing kawruh kasepuhan kang lumadi ing tanah jawa ana gegaran baku tumrap wong
urip.Gegaran baku iku awujud trap-trapan urip manungsa wiwit lair nganti tumeka
pralaya.Uripe manungsa kaperang dadi telu yaiku madu basa,madu rasa dan madu brata.
Madu basa tegese ngudi ing reh kabisan ing bab basa.Manungsa wiwit lair kudu
nyinau basa utawa sesambungan karo manungsa liyane migunake basa.Trap-trapan kapisan
iki prastawa wigatine yaiku nalika bocah dislameti rikala lair,diupacarani mawa upacara
tedhak siten lan di bancaki ing saben dina klairane.Dene pungkasane yaiku nalika bocah
ditetaki utawa disunat minangka pralambang si bocah wis resik lair lan batine sarta siyaga
njangkah ing tataran urip kang luwih dhuwur.Udakara bocah umur limalas taun sibocah
kaajab wis trampil ngrakit basa ngoko lan karma manu kahanane.
Trap-trapan kapindho diarani madu rasa.Madu rasa tegese ngudi rasa rumangsa
yaiku dhasar sesambungane manungsa karo manungsa liyane.Pasrawungan ing jagad cilik
wujud bale somah kudu tansah selaras.semono uga pasrawungan ing jagad gedhe wujude
bebrayan agung.Siyagane manungsa napaki bebrayan mau kalambangake sarana prastawa
dadi manten,urip jejodhohan antarane wong lanang karo wong wadon kang mangun urip
bebarengan.Sakloron kudu urip selaras supaya nurunake wiji manungsa kang utama
minangka panerus sejarahe kulawarga.
Trp-trapan kang pungkasan yaiku madu brata.Madu brata yaiku ngudi kawruh lan
ngamalake panembah marang Gusti Kang Murba Dumadi manut satatane agama kang
rinasuk.Panembah mau wujude ora mung rikala ngibadah manut tuntuane agama
wae,nanginguga tindak-tanduk ing saben dinane supaya selaras karo dhawuh lan pepacuhe
agama.
Ing upacara mantu ana rong trap-trapan kang bakal dilakoni.Rong trap-trapan kasebut
yaiku madu rasa lan madu brata.Madu rasa tumrap pinanganten,dene madu barta tumrap
kang gagunan gawe mantu utawa mantokake putra-putrine.Si penganten perlu diupacarani
supaya anggone napaki dina-dina pasrawungane agung nemani rahayu.Tumrapkang duwe
gawe mantu perlu diupacarani minangka nindakake puji-puji,pangesthi lan dedonga supaya
uripeputra-putrine tansah