Page 8 - HS 5 AI en ethiek

A.I. voor wiskunde

5.4 De 5 prangende ethische “problemen” met AI

5.4.1 Privacy en veiligheid

Voorbeeld 1:
Heel wat modern speelgoed gebruikt tegenwoordig AI om met kinderen te praten, spelletjes te spelen
en zelfs hun favoriete voorkeuren te onthouden. Sommige slimme poppen of robots kunnen
bijvoorbeeld vragen beantwoorden en gesprekken voeren. Dit speelgoed heeft echter vaak microfoons
en camera's die opnemen wat kinderen zeggen of doen.

Indien dit speelgoed met het internet is verbonden dan kunnen deze gesprekken naar het bedrijf
worden gestuurd dat het heeft gemaakt. Soms slaan bedrijven deze op en verkopen ze de gegevens aan
andere bedrijven voor marketingdoeleinden.

Voorbeeld 2: Bewakingscamera’s en privacy
Steden hangen in steeds hogere mate vol met sensoren.
Dit stelt intelligente systemen in staat om steeds meer geautomatiseerde keuzes te maken, ook zónder
tussenkomst van de mens.
Elke zichzelf respecterende stad noemt zich tegenwoordig een Smart City.
Oftewel een stad die verschillende vormen van data inzet om processen te optimaliseren en problemen
op het gebied van bijvoorbeeld vervoer en veiligheid. Het gebruik van AI voor kan bijdragen aan de
bestrijding van criminaliteit en de openbare veiligheid, maar de inzet hiervan kan ook leiden tot
misbruik. In steden waar gezichtsherkenning systematisch wordt toegepast, hebben burgers het gevoel
dat hun vrijheid wordt ingeperkt.
Zo rolt China stap voor stap een ‘sociaal kredietsysteem’ uit. Chinese burgers ontvangen op basis van
hun gedrag een bepaalde score. Op basis van deze score kunnen mensen op een zwarte lijst worden
geplaatst en allerlei (voor)rechten verliezen, zoals de mogelijkheid om geld te lenen of naar het
buitenland te reizen. In 2018 werden al 23 miljoen Chinezen verboden een trein- of vliegticket te kopen.

https://app.nos.nl/social-credit-score/index.html

5.4.2 Desinformatie en deepfake

Voorbeeld 1
Deze “fake”afbeelding van een haai op een snelweg na een storm werd gecreëerd met de AI-
beeldbewerkingstool Copilot van Microsoft. Deze tools kunnen kunstmatige afbeeldingen maken die er
zo echt en overtuigend uitzien dat het moeilijk te zeggen is dat ze nep zijn.
t
e
n
.
o
l
e
h
t
a
m
.
w
w
w
https://www.instagram.com/reel/DL0MS0ZMC3I/

© 2025 Ivan De Winne ivan@mathelo.net 8