Page 8 - HS 1 Statistiek: verzamelen van data

Statistiek in de tweede graad

1.3 Populatie en steekproef

Bij het verzamelen van statistische gegevens moet men voorzichtig omgaan en dit vraagt heel wat
voorbereidend werk. Bij het uitvoeren van een statistisch onderzoek moet je na het kiezen van een
geschikte onderzoeksvraag de doelgroep of populatie bepalen.
In de praktijk is het niet mogelijk om alle data te verzamelen omdat dit te omslachtig en tijdrovend zou
zijn. Daarom wordt er bij het beoordelen van het groter geheel meestal slechts een klein deel daarvan
onderzocht. Denk hierbij aan de voor de hand liggende voorbeelden van een kok die een lepel soep
proeft of de bierbrouwer die een slokje bier neemt om te concluderen of de soep of het bier lekker zijn.

In de statistiek noemt men het geheel de populatie en het deel de steekproef.
Voorbeeld:

Veronderstel dat je dit jaar in de maand augustus de gemiddelde grootte van zonnebloemen in de
velden van Zuid-Frankrijk wil bepalen.

Het is uiteraard onmogelijk om data te verzamelen van de grootte van ALLE zonnebloemen (zijnde de
volledige populatie). Daarom wordt er een representatieve, aselecte steekproef van voldoende omvang
uit de populatie genomen.

Een goede steekproef is representatief. Dit betekent dat er voldoende elementen van verschillende
groepen in de populatie aanwezig zijn.

Een goede steekproef is aselect. Dit betekent dat alle elementen lukraak moeten gekozen om in de
steekproef opgenomen te worden.

Om een goede steekproef te hebben voor het onderzoek van de zonnebloemen moeten er op
verschillende zonnebloemvelden in heel wat regio’s lukraak een aantal zonnebloemen gekozen worden.
Het nemen van conclusies voor de volledige populatie op basis van de data van een steekproef wordt
de
behandeld in de verklarende statistiek (leerstof voor de 3 graad).
Leuk weetje t

e
Volgens sommigen is het woord ‘steekproef’ afkomstig uit de n
.
wereld van het kaasmaken. o
l
In de middeleeuwen waren er al kaasmarkten in Nederland. e
h
En er waren keurmeesters die met een speciale kaasboor een t
stukje uit de kaas staken om de kwaliteit ervan vast te stellen. a
m
.
w
w
w

© 2021 Ivan De Winne ivan@mathelo.net 7