Page 53 - HEDER DERGİSİ | ŞUBAT 2015
P. 53
eğitim programında bilgi-beceri-tutum (BBT) elemanı öğrenme ve gelişmenin önemli bir par- çasıdır. Konu ne olursa olsun eğitim, iyileştirilmiş bilgi, gelişmiş beceriler ve eğitim sürecine uygun geliştirilmiş bir tutum içinde sonuçlanmalıdır. Bu unsurların kullanılması somut, ölçülebilir sonuç- lara neden olacaktır.
“B” Bilgi için;
Bilgi, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki ger- çekleri, istenilen uygulamaları ve prosedürleri kapsayacak biçimde ve açıkça ifade edilmeli ve net olarak ortaya konulmalıdır. İş sağlığı ve gü- venliği ile ilgili olarak eğitimde sunulacak bilginin üç ana başlık altında toplamak mümkündür:
Açıklayıcı bilgi: kişinin hafızasına yerleştir- mesi gereken bilgidir.
Prosedürel bilgi: mevcut bilgiler ve uygula- maya yönelik prensipleri içeren bilgidir.
Stratejik bilgi: kişinin bilgiyi nasıl, ne zaman, neden kullanacağını açıklayan bilgidir.
İş sağlığı ve güvenliği eğitimleri hazırlanırken katılımcıların her zaman için bilgilerini artırmak hedeflenmelidir. Bu hedefin başarısız olmasının en büyük nedeninin çoğu zaman katılımcılar ta- rafından zaman kaybı olarak değerlendirilmesi biçiminde tespitler bulunmaktadır.
“B” Becerileri için;
Bilgi tek başına yeterli değildir: Eğitim öğreni- len bilgiyi uygulayabilmek için proaktif talimatlar içermelidir. Beceri bir şeyi başarmak için bilginin uygulanmasını içerir. Becerinin yeterliliğini de-
ğerlendirirken iki seviyeden bahsetmek gerekir. Birinci seviye beceri uygulaması daha çok düşük ve iyileştirici düzeyde olmakla birlikte; ikinci se- viye artık bir uygulamanın otomasyon kazandığı ileri düzeydeki beceriyi tanımlar. Bugün bir çok eğitimde iş sağlığı ve güvenliği becerisi gerek- tiren uygulamalarda daha çok “ne yapılacağı” anlatılmaktadır. Oysa asıl önemli olan “nasıl ya- pılacağı” üzerinde durulması ve katılımcıların bu konuda beceri faaliyetlerinin geliştirilmesidir. Unutulmamalıdır ki, beceri, uygulama olmadan geliştirilemez.
“T” Tutum için;
Öğrenmenin üçüncü istenilen sonucu, katılım- cıların davranışlarında kendini gösteren ve kişi- nin inançları ve görüşlerini kapsayan tutumdur. Tutumda meydana gelen değişiklikler kişinin daha sonra bilgiye ulaşma ve beceri kazanma yeteneğini olumlu etkilemekte ve motivasyonu- nu artırmaktadır. Tutumu etkileyen asıl unsur kişinin öğrenme sürecinde konuya ilişkin duy- gularıdır. Çoğu kişi eğitim veya bir seminer sı- rasında bazı katılımcıların, olumsuz tutumlarına tanık olmakta ve olumsuz etkilenmektedirler. Bu durum genellikle bir önceki eğitim veya konu ile ilgili kötü bir deneyim sonucudur. Etkin bir iş sağ- lığı ve güvenliği programı hazırlarken kişilerin tu- tumlarını geliştirmek de hedeflenmelidir. Burada hedefleri düşük tutmamak, kişilerin tutumlarını belirleyen “duygularını” olumluya çevirecek ve iyi bir etkilenme oluşturacak motivasyon ve destek unsurlarını plana katmak gereklidir.
50-51