Page 54 - LCWLIFE5-TR

sağlık - health
Çölyak hastalığının oluşumunda rol oynadığı düşünü-
len faktörlerden birisi de kişinin anne sütüyle ne kadar süre beslendiğidir. Uzun süre anne sütüyle beslenen kişilerde çölyak hastalığının belirtileri daha geç ortaya çıkar. Diğer bir faktör ise, gluten içeren yiyeceklerin ye- nilmeye hangi yaşta başlandığı ve ne kadar gluten yenil- diğidir.
Belirtiler, sindirim sisteminde var olabilir ya da olma- yabilir. Örneğin, bir kişide ishal ve karın ağrısı olabilirken diğer bir kişide aşırı sinirlilik, öfke veya depresyon olabi- lir. Aslında, aşırı öfke ve sinirlilik çocuklarda görülen en yaygın belirtilerden biridir.
Çölyak hastalığının belirtileri, aşağıdaki maddelerden birini ya da birkaçını içerebilir:
• Çok sık tekrarlanan karın ağrıları • Kronik ishal
• Kilo kaybı
• Açık renkli, kötü kokulu dışkı
• Anemi (kırmızı kan hücrelerinin düşüklüğü) • Gaz
• Kemik ağrısı
• Davranış değişiklikleri
• Kaslarda kramp meydana gelmesi
• Yorgunluk
• Büyüme geriliği
• Bebeklikte gelişim, büyüme bozuklukları • Eklemlerde ağrılar
• Felç
• Çocuklarda şişmiş bir göbek
• Bacaklarda uyuşma, karıncalanma (sinirdeki hasardan) • Ağız içerisindeki açık yaralar (aphthus ulcers)
• Ağrılı deri hastalığı (dermatitis herpetiformis)
• Diş bozuklukları ya da mine kaybı
• Haddinden fazla kilo kaybından dolayı oluşan adet düzensizliği
Anemi, büyüme geriliği ve kilo kaybı, beslenememe- nin işaretleridir. Yeterince besin alınamamaktadır. Besin alamama, herkes için çok ciddi bir problemdir; ama özel- likle çocuklar için böyledir. Çünkü onların düzenli geliş- mesi için yeterli besine ihtiyaçları vardır. Çölyaklı bazı kişilerde söz konusu belirtiler olmayabilir. Onların ince bağırsaklarının hasarsız kısmı, yeterince besin alabildi- ğinden belirtilerin çıkmasını önlemektedir.
ÇÖLYAK HASTALIĞININ TEDAVİSİ NEDİR?
Çölyak hastalığı için tek tedavi, glutensiz diyet uygu- lamaktır. Glutensiz diyet, gluten içeren tüm gıdalardan sakınmak ve onları tüketmemektir. Birçok insan için aşağıda verilen diyet, hastalık belirtilerini durduracak- tır, bağırsakların zarar gören kısımlarında iyileşme ger- çekleşecektir ve bağırsakların daha fazla zarar görmesi önlenecektir. Diyetin başladığı günler içerisinde iyileş- meler de başlar ve ince bağırsak genellikle tam olarak iyileşir. Bunun anlamı, “villus”ların hiç zarar görmemiş gibi olması ve (üç ile altı ay içinde) çalışmasıdır. (Bu süre yetişkinler için iki yıla kadar çıkabilmektedir.)
Glutensiz diyetin yaşam boyu sürmesi gerekmektedir. Ne kadar az olursa olsun gluten ve dolayısıyla gluten- li gıdalar tüketmek, bağırsaklara zarar verir. Bu çölyak hastası olan herkes için böyledir. (Çölyak hastası olan kişilerde dikkate değer bir belirti olmasa bile.) Hastalı- ğın ilerlemesi ya da glutensiz diyetin uygulanmaması, çölyaklar için oldukça vahim sonuçlar doğurabilir. Bu so- nuçların herhalde en vahimi bağırsak kanserine yol aça- bilmesidir.
Kişinin tanı anındaki yaşına bağlı olarak meydana ge- len bazı problemler –örneğin, büyüme geriliği ve diş bo- zuklukları- iyileşmeyebilir.
Çölyak hastalarının küçük bir yüzdesi glutensiz diyetle iyileşmeyebilir. Bu kişiler, bağırsaklarına aşırı derecede zarar vermişlerdir. Öyle ki diyetlerinden gluteni yok et-
One of the factors that are thought to play a role in the formation of celiac disease is how long the person has fed with the mother’s milk. For those who are fed with mother’s milk for a long time, the symptoms of ce- liac disease will appear later. Another factor is the age at which gluten-containing foods are begun to be eaten and how much gluten is eaten.
The symptoms may or may not be present in the di- gestive system. For example, one person may have di- arrhea and stomachache, while the other person may have extreme irritability, anger or depression. In fact, excessive anger and irritability are one of the most common symptoms seen in children.
The symptoms of celiac disease may include one or more of the following cases:
• Very often repeated stomachaches • Chronic diarrhea
• Loss in weight
• Light colored, bad smelling stool
• Anemia (low red blood cells) • Gas
• Bone pain
• Behavior changes
• Having cramp in muscles
• Fatigue
• Growth retardation
• Development, growth disorders in infancy • Pains in joints
• Paralysis
• A swollen belly in children •Numbness,tinglinginthelegs(becauseofdamageinnerve) • Open wounds in the mouth (aphthous ulcers)
• Painful skin disease (dermatitis herpetiformis)
• Dental disorders or enamel loss
• Menstrual irregularities due to excessive weight loss
Anemia, growth retardation and weight loss are signs of innutrition. Enough nourishment is not taken. Not taking nourishment is a very serious problem for every- one; But especially for children. Because they need enough food for their regular development. Some peo- ple with celiac may not have any symptoms in question. The undamaged part of their small intestines prevents the signs to appear, as they can get enough nutrients.
WHAT IS THE TREATMENT OF THE CELIAC DISEASE?
The only treatment for celiac disease is to carry out a gluten-free diet. A gluten-free diet is to avoid and not to consume all gluten-containing foods. The diet given be- low for many people will stop the symptoms of disease, improve the damaged parts of intestines and prevent further damage to the intestines. During the days when the diet starts it will begin to heal and the small intestine usually heals completely. This means that the “villus” seems to be undamaged and works (within three to six months). (This period can be up to two years for adults.)
Gluten-free diet should last for a lifetime. Consum- ing gluten and consequently gluten-containing food, no matter how little, is harmful to the intestines. This is for everyone who has celiac disease. (Even if there is no noteworthy symptom in people with celiac disease.) The progress of the disease or the failure to carry out a gluten-free diet can have serious consequences for people with celiac disease. The most serious result of these results is probably to lead to the intestinal cancer.
Some problems that occur depending on the age of the person during the diagnosis - for example, growth retardation and dental disorders - may not heal.
A small percentage of celiac patients may not recov- er with a gluten-free diet. These people have damaged their intestines extremely. So much so that there is no improvement, even if they eliminate gluten from their
52