Page 26 - MAKSİMUM BİZ | İLKBAHAR 2011

Pagan Tap›na¤›’n›n üzerindeki
Deyrulzafaran Manast›r›
Baba taraf› Kürt anne taraf› Arap olan kendi deyimiyle “Türkiyeli” rehberim Ali’nin fliveli anlat›m› ve yak›c› Mardin günefli alt›nda rotam›z› ilk olarak Deyrulzafaran manast›r›na çevirdi¤imizi anl›yorum. Arac›m›za biniyo- ruz. “Tam mevsiminde geldiniz diyor birileri arkadan. “Yaz›n s›ca¤› iyiden iyiye bast›rd›¤›nda bu yeflillikler ya- vafl yavafl sarar›r” diyor ayn› ses. Bunun üzerine gözle- rimi uzaklardan çekip al›yorum. Alabildi¤ine yeflillik ve adeta gelincik tarlalar›n›n aras›ndan geçti¤imizi fark ediyorum. Sar›, yeflil ve k›rm›z›n›n aras›ndan Deyrulza- faran’a ulafl›yoruz.
Manast›r ad›n› yörede yefleren ve çok k›ymetli bir bitki olan Safran’dan al›yor. Süryani dilinde Deyrul kelimesi- nin “manast›r” anlam›na geldi¤ini ö¤reniyorum. Zafaran ise az önce sözünü etti¤im “Safran”›n ta kendisi... Günefl iyiden iyiye kendini hissettirmeye bafllad›. Genifl merdivenlerinden manast›ra do¤ru a¤›r a¤›r ilerliyo- ruz..
Pagan dinlerden kalma “Günefl Tap›na¤›” üzerine infla edilmifl olan Deyrulzafaran’da bilgiyi manast›rda görevli bir rehberden al›yoruz di¤er konuklarla birlikte.
1932 y›l›na kadar Süryanilerin Patrik Merkezi olan ma- nast›r, yivli kubbeleri, kemerli sütunlar›, ahflap el iflleme- leri, özenle ifllenmifl tafllar›yla adeta büyülüyor insan›. Manast›r›n temel bölümleri beflinci yüzy›lda infla edilen ve 1932’ye kadar 640 y›l boyunca Süryani Ortodoks pat- riklerinin ikametgâh› durumunda.
Manast›r›n inflas›nda kullan›lan teknik ile ilgili bilgi ve- riyor bize rehberimiz. Uzunluklar› 2 metre a¤›rl›klar› 2 tonu bulan blok tafllardan söz ediyor. Yüzlerce y›l önce kullan›lan bu bloklar hala ayn› yerde manast›r›n tava- n›nda duruyor. Üstelik, hiçbir harç malzemesi kullan›l- mad›¤› halde.
Manast›r›n Azizler Evi (Beth Kadiye) olarak adland›r›lan bölümünde baz› azizlerin kemikleriyle bir-
likte manast›rda görev yapan patrik
ve metropolitlerin de ebedi isti-
rahatgahlar›n›n da bulundu¤unu dinliyorum görevliden. Avlunun bir köflesinden küçük dar merdivenlerle ma- nast›r›n alt›na do¤ru iniyoruz. Penceresiz, dikdörtgen ve tavan› dahil her yan› tafl bir mekâna giriyoruz. Pagan dinlerinden kalma “günefl tap›na¤›” bir ibadethane ol- du¤unu belirtiyor manast›r görevlisi. Yaklafl›k 2000 y›l- l›k duvarlar hala üzerindeki devasa yap›y› tafl›yabiliyor. Tekrar avluya ç›karken anlat›mlara kulak veriyorum; “Bask›lar nedeniyle burada yaflayan Süryaniler baflka merkezlere gitmek zorunda kal-
d› ve böyle-
24